Tình trạng ùn tắc xe chở nông sản tại 3 cửa khẩu chính ở tỉnh Lạng Sơn (gồm Hữu Nghị, Tân Thanh và Chi Ma) đã kéo dài suốt từ đầu tháng 12/2021. Theo quan sát đến ngày 20/12, vẫn còn hơn 4.500 xe hàng ùn. Mỗi ngày chỉ có gần 100 xe hàng được xuất qua cửa khẩu Hữu nghị. Trong khi đó, cửa khẩu Tân Thanh dừng thông quan từ 18/12, Chi Ma từ 8/12.

Trước thực trạng đó, ngày 20/12, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND tỉnh Lạng Sơn cùng với Tham tán Thương mại Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam đã có cuộc trao đổi về tình hình xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc. 

Ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, một trong những nguyên nhân dẫn đến ùn ứ xe hàng là một số doanh nghiệp không thực hiện đúng quy định của Trung Quốc trong xuất khẩu nông sản, không thực hiện nghiêm biện pháp 5K.

Trước đó, ngày 18/12, Văn phòng Chính phủ truyền đạt ý kiến của Phó thủ tướng Lê Văn Thành giao Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các địa phương nhanh chóng khắc phục ùn tắc nông sản tại Lạng Sơn.

Phó thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương tiếp tục đàm phán, kiến nghị với các bộ, ngành và chính quyền địa phương phía Trung Quốc để có các giải pháp tăng thời gian thông quan tại các cửa khẩu.

Ngoài việc cùng các địa phương nắm bắt tình hình xuất nhập khẩu, thông quan hàng hoá, Bộ Công Thương còn được giao xử lý các vấn đề phát sinh tác động đến giao nhận, thông quan và xuất nhập khẩu hàng hóa.

Theo ông Hồ Tiến Thiệu - Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn hiện gần 10.000 tài xế và phụ xe đang cư trú trên địa bàn chờ thông quan nhưng với lượng hàng hóa lớn như hiện nay, việc thông quan trong thời gian ngắn là rất khó. Do đó, mục tiêu đặt ra của Lạng Sơn là không để xuất hiện ca Covid-19 nào trong cửa khẩu.

Lạng Sơn đang giải quyết theo hướng xe nào đến trước sẽ được xuất khẩu hàng trước, đồng thời ưu tiên những mặt hàng không bảo quản đông lạnh được lâu như mít, xoài.

Theo ông Thiệu, để giải quyết tình trạng này, giữa Việt Nam và Trung Quốc cần thống nhất biện pháp phòng dịch; sớm ký kết nghị định thư về kiểm dịch thực vật đối với các loại trái cây, qua đó giảm bớt thời gian kiểm định hàng hóa ở cửa khẩu.

Về phía Trung Quốc, ông Hồ Tỏa Cẩm, Tham tán thương mại Trung Quốc tại Việt Nam cho biết, các cơ quan đang tìm cách giúp nông sản của Việt Nam sớm thông quan. Xe hàng ùn ứ tại các cửa khẩu thuộc tỉnh Lạng Sơn một phần do tối 17/12, một tài xế được xác định dương tính với Covid-19. Trong khi đó, Trung Quốc đang theo đuổi chính sách "zero Covid" nên chính quyền địa phương ở biên giới phải kiểm soát chặt cửa khẩu.