Theo phương án vừa được trình lên Chính phủ, Bộ Tài chính đề xuất gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt của kỳ tính thuế từ tháng 6 đến tháng 9 năm nay. Chậm nhất đến ngày 20/11, doanh nghiệp phải nộp đầy đủ số thuế được gia hạn này.

Theo đó, Bộ Tài chính trình Chính phủ cho doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước được chậm nộp khoảng 20.000 tỷ thuế tiêu thụ đặc biệt. Do đây là giải pháp cấp bách cần ban hành ngay để kịp thời hỗ trợ cho doanh nghiệp, Bộ Tài chính xin Chính phủ cho phép nghị định có hiệu lực kể từ ngày ký. Như vậy, nếu được thông qua, chính sách giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước được áp dụng liên tục trong 3 năm, từ năm 2020 đến nay.

Lý giải cho đề xuất trên, Bộ Tài chính cho rằng 2021 là năm thị trường ô tô Việt Nam trải qua nhiều sóng gió và vẫn cần sự hỗ trợ của Nhà nước. Cụ thể, trong năm ngoái hoạt động bán hàng của doanh nghiệp chịu tác động tiêu cực  tháng 6 đến tháng 9 do thực hiện các quyết sách chống dịch. Các nhà máy sản xuất ô tô của một số hãng cũng bị ảnh hưởng vì thiếu chip, linh kiện lắp ráp do chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy. 

Việc gia hạn nộp thuế với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước chưa phù hợp với các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã tham gia. Tuy nhiên Bộ Tài chính đánh giá chính sách này là cần thiết để tạo điều kiện giúp đỡ doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Trong các năm gần đây, số liệu từ Bộ Tài chính cho biết, bình quân số thuế tiêu thụ đặc biệt các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước nộp từ 2.450 đến 2.800 tỷ đồng mỗi tháng. Trong kịch bản nhu cầu xe điện tăng lên nhờ giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xe điện chạy pin, số tiền thuế ước thu mỗi tháng năm nay khoảng 2.000 tỷ đồng. Các doanh nghiệp được chậm nộp thuế tiêu thụ đặc biệt của kỳ tính thuế tháng 6, 7, 8, 9 đến hết 20/11. Với tổng thời gian gia hạn là 10 tháng này, tổng số tiền được gia hạn là 20.000 tỷ đồng.

Không riêng Việt Nam, nhiều nước khác cũng đã áp dụng các biện pháp để hỗ trợ ngành sản xuất trong nước trong giai đoạn dịch bệnh. Thời gian gia hạn không kéo dài nên khả năng bị khởi kiện, theo bộ đánh giá, là không cao, do việc khởi kiện chỉ nhằm chấm dứt các biện pháp đang được áp dụng, không thể nhằm vào một biện pháp đã kết thúc.