Dự án đường huyện đoạn nối xã Dương Đức - Xuân Hương do UBND huyện Lạng Giang làm chủ đầu tư có chiều dài gần 4,3 km. Đây là tuyến đường được làm mới theo định hướng phát triển quy hoạch giao thông vận tải huyện Lạng Giang giai đoạn 2021 - 2030 và định hướng đến năm 2050. Đường có bề mặt rộng 11 m, lề mỗi bên 0,5 m được đổ bê tông nhựa trên lớp móng cấp phối đá dăm. 

Tổng kinh phí đầu tư cho tuyến đường này là hơn 123 tỷ đồng từ nguồn ngân sách huyện, thực hiện trong giai đoạn 2021- 2024. Liên danh Công ty TNHH một thành viên Anh Đào, Công ty cổ phần Đầu tư Thiên Ân (TP Bắc Giang) trúng thầu thi công. Những ngày này, tranh thủ thời tiết thuận lợi, nhà thầu huy động thiết bị, máy móc, làm ba ca để bù lại dịp phải nghỉ do mưa lớn. Anh Nguyễn Mạnh Tuyền, Chỉ huy trưởng công trình chia sẻ: “Chúng tôi đã dự trữ vật liệu tại công trình, khối lượng thi công đạt khoảng 20% kế hoạch. Có mặt bằng đến đâu, Công ty thi công đến đó. Nếu đủ mặt bằng trong tháng 4 năm nay, nhà thầu sẽ hoàn thành công trình trước hạn”.

Dương Đức và Xuân Hương là hai xã khó khăn của huyện Lạng Giang. Một trong những nguyên nhân của tình trạng này là do giao thông chưa phát triển. Các tuyến đường dù đã được cứng hoá nhưng chủ yếu nhỏ hẹp, nhiều đoạn xuống cấp, thiếu tính kết nối. Giao thông khó khăn trở thành “điểm nghẽn” trong phát triển KT-XH địa phương. Luôn mong muốn giao thông thuận lợi nên biết tin tuyến đường mở mới, bà con hai xã đều phấn khởi, sẵn sàng bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công. Theo Trung tâm Phát triển quỹ đất và Quản lý trật tự giao thông, xây dựng, môi trường huyện Lạng Giang, để triển khai dự án phải thu hồi đất của gần 300 hộ thuộc hai xã Dương Đức, Xuân Hương. Đến nay, công tác giải phóng mặt bằng ở xã Dương Đức cơ bản đã xong, hiện chỉ còn một hộ đang xác định nguồn gốc đất do tranh chấp đất đai song vẫn nhất trí cho nhà thầu thi công.

Tại xã Xuân Hương, việc thu hồi đất liên quan đến 267 hộ thuộc các thôn Lẻ, Trại Phúc Mãn, Làng Phúc Mãn. Đến nay, 35/93 hộ ở thôn Lẻ đã nhận tiền bồi thường; đa phần các hộ ở thôn Trại Phúc Mãn đã được xây dựng xong phương án chi trả. Riêng tại thôn Làng Phúc Mãn, việc quy chủ cho 80 hộ đang gặp khó khăn. Nguyên nhân là do những năm trước, thôn thực hiện dồn điền đổi thửa, sau đó không cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất dẫn đến tình trạng chủ sử dụng là người này nhưng trên hồ sơ sổ sách lại là người khác. Mặt khác, một số hộ cho rằng việc kê loại đất nông nghiệp sử dụng không đúng thực tế. Bà Nguyễn Thị Sức, thôn Làng Phúc Mãn, nói: “Gia đình tôi có gần 150 m2 đất ở xứ đồng Đầm được thu hồi để làm đường. Sẵn sàng bàn giao ruộng nhưng cán bộ kiểm kê lại liệt ruộng của gia đình thuộc diện đất đấu thầu nên tôi kiến nghị thôn, xã xem xét lại. Bởi lẽ, bao năm qua, gia đình tôi đóng thuế theo mức ruộng định suất”. Tương tự hộ bà Sức, hàng loạt hộ tại thôn Làng Phúc Mãn cũng đề nghị phân loại ruộng cho đúng, bảo đảm quyền lợi người dân có đất bị thu hồi.

Hiện nay, việc xác định nguồn gốc đất tại xã Xuân Hương tương đối phức tạp, việc dồn điền đổi thửa gây biến động về đất đai. Huyện Lạng Giang đã chỉ đạo đo đạc bản đồ, cấp giấy sau dồn đổi ruộng nhưng xã Xuân Hương lại chưa làm được. Thậm chí, nhiều hộ dồn ruộng nay thửa đó thành ao, để vạch ranh giới giữa các thửa rất khó khăn.

Ông Thân Hải Nam, Phó Chủ tịch UBND huyện Lạng Giang cho biết, hiện tại còn gần 100 hộ tại xã Xuân Hương chưa thể xây dựng phương án bồi thường GPMB. Cùng đó, xã cũng chưa tập trung cao GPMB dự án này, cán bộ làm công tác địa chính trước đây bị khởi tố hình sự, cán bộ hiện nay thì lúng túng, chưa nắm bắt rõ được các phần việc. Đây cũng là một trong những yếu tố khiến công tác GPMB tại xã Xuân Hương còn hạn chế.

Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, sớm đưa công trình vào khai thác, tạo đà thúc đẩy phát triển KT-XH địa phương, thời gian tới, huyện tập trung cao cho công tác GPMB dự án đường huyện Dương Đức- Xuân Hương; giải quyết dứt điểm các vướng mắc. Theo đó, Trung tâm Phát triển quỹ đất và Quản lý trật tự giao thông, xây dựng, môi trường huyện tăng cường lực lượng, hỗ trợ xã Xuân Hương kiểm đếm, đo đạc, quy chủ, xây dựng phương án bồi thường. Trong quá trình thực hiện, kiểm tra toàn bộ bản đồ mới, bản đồ cũ, rà soát kỹ từng trường hợp. Trưng tập các thành viên ban dồn điền đổi thửa của thôn, xã, bàn bạc, tổ chức hội nghị xin ý kiến công khai tại các thôn trong 15 ngày. Riêng về ranh giới giữa các ruộng không xác định được trên thực địa, cần căn cứ vào sổ sách, có phương án giải quyết kịp thời. Có như vậy mới đẩy nhanh được tiến độ thi công tuyến đường này, mở ra cơ hội mới cho phát triển KTXH ở địa phương.