Sáng 2/6, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc giải trình 3 vấn đề cử tri quan tâm: Thu ngân sách Nhà nước, thu thuế bất động sản-thị trường chứng khoán, lạm phát thuế xăng dầu.

Thị trường trái phiếu, chứng khoán vẫn là kênh huy động vốn trung, dài hạn tốt

Theo ông Phớc, năm 2021, thu ngân sách Nhà nước đạt 1,568 nghìn tỷ đồng, vượt 16,8% so với dự toán và đạt gần 3,9% so với năm 2020. Dù vậy, vẫn có ý kiến cho rằng, thu ngân sách của Việt Nam chủ yếu từ tiền đất và dầu thô. Song, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết không phải như vậy. Bởi, tiền đất cả nước thu được là 185.000 tỷ đồng (chiếm 11% tổng thu ngân sách), dầu thô thu được 44.000 tỷ đồng (2,9% tổng thu ngân sách). Như vậy, thu ngân sách gồm tiền đất và dầu thô chỉ chiếm khoảng 14% tổng thu ngân sách Nhà nước.

"Điều này thể hiện năng lực sản xuất, kinh doanh của chúng ta rất tốt. Và trong số vượt thu 225.000 tỷ đồng, có 74.000 tỷ đồng tiền đất và 21.000 tỷ đồng vượt thu từ dầu thô (chiếm 45% tổng số vượt thu)".

Thu thuế bất động sản hiện nay cũng là một trong những vấn đề mà cử tri quan tâm, nhiều người lo ngại ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống nhân dân. Người đứng đầu Bộ Tài chính cho biết, theo quy định của Luật Thuế, Nghị định 12, Nghị định 65, Thông tư 92 hướng dẫn chi tiết việc thực hiện thuế giá trị gia tăng, người nộp thuế phải kê khai thuế trên hợp đồng của mình theo đúng số tiền thoả thuận, nếu thấp hơn thì áp theo bảng giá đất tại thời điểm nộp thuế.

"Thời gian qua có tình trạng trốn thuế, trục lợi về thuế trong những giao dịch bất động sản, nên Bộ đã có 2 văn bản chỉ đạo cơ quan thuế siết chặt việc này, đúng với giá trị mua bán. Đồng thời cũng ngăn chặn hành vi đầu cơ kinh doanh bất động sản", ông Phớc nói.

Bộ trưởng Bộ Tài chính dẫn chứng, có những trường hợp kê khai bất động sản chỉ 500 triệu đồng, nhưng sau đó được giải thích, kê khai lại lên tới 10 tỷ đồng, gấp 20 lần, có trường hợp gấp gần 40 lần. Đây là vấn đề cần phải thực hiện đúng quy định của pháp luật. Về phía cơ quan thuế, Bộ Tài chính đã có công điện nghiêm cấm cán bộ thuế nhũng nhiễu, gây phiền hà cho dân. Theo ông Hồ Đức Phớc, nếu làm được vấn đề "tiền phòng hậu kiểm" sẽ không có những vụ án hình sự xảy ra.

Ví dụ, người bán nhà trốn thuế thông qua kê khai 2 hợp đồng, khi cơ quan thuế phát hiện ra, cơ quan điều tra sẽ xử lý hình sự tội trốn thuế.

"Chúng tôi cũng đề nghị các cơ quan giám sát nếu phát hiện cán bộ thuế có hành vi trục lợi, lót tay, hối lộ thì chúng tôi sẽ xử lý nghiêm. Tới đây, chúng tôi cũng đề nghị các địa phương xây dựng hệ thống dữ liệu mua bán bất động sản để minh bạch hơn vấn đề chuyển nhượng, thu thuế bất động sản", ông Hồ Đức Phớc nói.

Liên quan đến thị trường chứng khoán, Bộ trưởng Tài chính cho biết, các nước có lịch sử vài trăm năm, trong khi chúng ta mới chỉ có 22 năm. Hiện tại thị trường đang rất tốt. "Với riêng thị trường cổ phiếu, năm 2021 đạt được hơn 7,7 triệu tỷ đồng, chiếm 92% GDP, tăng hơn 46% so với năm 2020, bình quân giao dịch khoảng 26.000 tỷ đồng/ngày".

Với thị trường trái phiếu, theo Bộ trưởng, trái phiếu doanh nghiệp đạt hơn 1,34 triệu tỷ đồng (tương đương 15% GDP) năm 2021. So với khu vực thì vẫn còn thấp: Như Trung Quốc, trái phiếu doanh nghiệp chiếm 35,6% GDP, Nhật Bản 17,4%, Malaysia 56%… Ông Hồ Đức Phớc cho rằng, vẫn có tiềm năng rất tốt để huy động vốn trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp, cũng như thị trường chứng khoán nói chung.

Liên quan đến những sai phạm trong thị trường chứng khoán thời gian qua, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, đây là do sai phạm so với Luật Chứng khoán, các nghị định liên quan đã ban hành như thao túng chứng khoán, lừa dối khách hàng, giả mạo tài liệu… Những sai phạm này sẽ được cơ quan chức năng xử lý một cách nghiêm minh.

"Chúng tôi tin tưởng rằng thị trường trái phiếu, cũng như thị trường chứng khoán nói chung vẫn là một kênh huy động vốn trung và dài hạn tốt. Sắp tới chúng tôi đang trình Chính phủ ban hành nghị định thực hiện một cách minh bạch hơn, tốt hơn, bịt lỗ hổng trong thị trường chứng khoán. Bên cạnh đó là sửa đổi Luật Chứng khoán", Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Cân nhắc giảm thuế để hạ giá xăng dầu

Liên quan đến vấn đề giá cả, Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, hiện nay nhiệm vụ cấp bách là chống được lạm phát. Việt Nam đang hội nhập kinh tế quốc tế, đồng nghĩa với việc những nguyên liệu phụ thuộc ở nước ngoài chúng ta phải theo dòng chảy, tác động chung như: Thép, phôi thép, xăng dầu…

"Chống lạm phát là vấn đề hết sức quan trọng. Về giải pháp, ngoài chính sách tiền tệ, chính sách tài khoá, quản lý giá… thì vấn đề hết sức quan trọng là phải tăng năng lực sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó là tái cơ cấu, tăng cường sản xuất kinh doanh trong nước", ông Hồ Đức Phớc nêu giải pháp chống lạm phát.

"Có như vậy mới tạo ra được sản phẩm, nâng cao được mức thu nhập của người dân và doanh nghiệp, qua đó có sức mạnh chống lạm phát", Bộ trưởng Bộ Tài chính giải thích thêm.

Với riêng xăng dầu thì có ý kiến cho rằng cần phải giảm thuế để hạ giá, Bộ trưởng cho rằng giảm thuế để hạ giá xăng dầu là một trong nhiều giải pháp. "Mà muốn giảm giá xăng dầu thì phải thực hiện đồng bộ các giải pháp. Các loại thuế chiếm khoảng 28% trong giá xăng đầu, vừa qua đã giảm 50% thuế môi trường. Còn lại là thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế VAT, một số thuế khác thì thuộc thẩm quyền của Quốc hội".

Giảm thuế là một biện pháp mà Bộ Tài chính sẽ cân nhắc để đánh giá tác động và sẽ báo cáo với Chính phủ, báo cáo với Thường vụ Quốc hội và Quốc hội về vấn đề giảm thuế trong giá xăng dầu.

Bên cạnh giải pháp giảm thuế, ông Hồ Đức Phớc kiến nghị thắt chặt hơn việc chống buôn lậu xăng dầu với hiện giá trong nước so với giá Lào chênh nhau 11.000 đồng, giá tại Campuchia, Thái Lan cũng chênh.

Một vấn đề nữa, theo Bộ trưởng Bộ Tài chính là phải thúc đẩy nguồn cung, phải có giải pháp để nâng công suất của 2 nhà máy Nghi Sơn và Dung Quất.