Hạn chế như hệ thống thu phí Metro Số 1
Hệ thống thu phí Metro số một hiện đang có nguy cơ lạc hậu khi không áp dụng được chính sách giảm giá vé, chưa hỗ trợ nạp tiền, thanh toán điện tử. Theo tình hình hiện tại, hệ thống cần 159 tỷ đồng để nâng cấp.
Để khắc phục những bất cập trên, Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR - Chủ đầu tư) mới đây đã có văn bản gửi Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP đề xuất phương án nâng cấp hệ thống thu phí tự động của tuyến metro 1. Theo đó, MAUR đề xuất chính quyền thành phố triển khai nâng cấp hệ thống AFC cho tuyến metro số 1 bằng một dự án riêng với kinh phí 159 tỷ đồng.
Theo phương án này, hệ thống AFC sẽ được lắp đặt thêm tối thiểu 2 cổng soát vé mới (1 cổng ra và 1 cổng vào) tại các khu vực kiểm soát vé của mỗi nhà ga. Dự án dự kiến sẽ thực hiện trong hai năm và khi hoàn thành sẽ hoạt động độc lập, chạy song song hệ thống hiện hữu.
Theo một lãnh đạo MAUR, công nghệ thu phí bổ sung sẽ khắc phục các hạn chế của hệ thống AFC hiện hữu như: Cung cấp đa dạng các loại vé không định danh hoặc có định danh (vé tháng giảm giá, vẻ giảm giá), có thể nạp tiền hoặc mua vé qua các loại thẻ ngân hàng hoặc ví điện tử. Bên cạnh đó, hỗ trợ nhiều hình thức thanh toán qua EMV không tiếp xúc, QR Code hoặc có thể dùng điện thoại thông minh để thay thế vé đi tàu.
Ngoài ra, hệ thống mới này có thể liên thông, kết nối với các hệ thống AFC của các tuyến metro khác và hệ thống giao thông công cộng của TP.HCM.
Theo chuyên gia giao thông cho biết công nghệ trong nước phát triển rất nhanh vòng 10 năm qua. Bên cạnh đó, công nghệ thẻ vé cho các dự án metro ở TP.HCM và Hà Nội cũng khác nhau, dẫn tới tình trạng khó tính toán trước các tính năng liên thông sau này.
Theo đó, hệ thống thu phí ở các tuyến đường sắt đô thị tại Nhân Bản trước đây cũng làm theo từng giai đoạn. Sau đó, đơn vị quản lý sẽ nâng cấp theo thực tế và mở rộng tính năng để đáp ứng nhu cầu phù hợp với hành khách…
Theo kế hoạch, các đoàn tàu của tuyến metro số 1 sẽ chạy thử nghiệm đoạn depot Long Bình đến ga Bình Thái từ giữa năm nay. Tháng 8.2022, chạy thử từ ga Bình Thái đến ga Văn Thánh và trước 31.12 chạy thử trên toàn tuyến. Được biết, TP.HCM quyết tâm vận hành thương mại tuyến metro số 1 vào năm 2023.
Được khởi công từ năm 2012, Metro Số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) dài 20km dự kiến chính thức hoạt động vào quý 4 năm tới. Đây là tuyến đường sắt đô thị đầu tiên của TP.HCM với tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỷ đồng.
Được biết, hệ thống thu phí tự động (AFC) đã được lên ý tưởng, lập hồ sơ mời thầu từ năm 2010. Hệ thống này hỗ trợ ba loại vé cơ bản bao gồm: Vé lượt, vé ngày và vé tích tiền. Đây là các loại vé không định danh nên không áp dụng được các chính sách giảm giá.
Về các phương thức thanh toán vé, hiện tại AFC chưa hỗ trợ các hình thức như chuyển khoản, ví điện tử, thẻ tín dụng… Bên cạnh đó, các hình thức thanh toán qua thẻ ngân hàng, mã QR, ví điện tử không thông dụng vào 12 năm trước. Mặt khác, hệ thống cũng chưa được thiết kế để liên thông các loại hình giao thông công cộng khác như xe buýt, BRT.