Trong văn bản hôm 20/3, Bộ Giao thông Vận tải nêu rõ 12 địa phương có cao tốc Bắc Nam đi qua gồm: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Cần Thơ, Hậu Giang, Bạc Liêu, Kiên Giang, Cà Mau.

Trước đó ngày 11/1, Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư dự án cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, tổng mức đầu tư 146.990 tỷ đồng. Dự án dài 729 km được chia thành 12 dự án thành phần trên các đoạn Bãi Vọt (Hà Tĩnh) - Cam Lộ (Quảng Trị), Quảng Ngãi - Nha Trang và Cần Thơ - Cà Mau; tiến độ cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác, vận hành từ năm 2026.

Theo Bộ Giao thông Vận tải, từ ngày 13 đến 15/3 Bộ đã phối hợp bàn giao hồ sơ thiết kế cắm cọc giải phóng mặt bằng đợt một của các dự án thành phần với tổng chiều dài 133 km và sẽ tiếp tục bàn giao cho địa phương các đoạn còn lại trước ngày 30/6. Đây là căn cứ để địa phương giải phóng mặt bằng, hỗ trợ và tái định cư.

Bộ đề nghị UBND các tỉnh, thành phố sớm thành lập Ban chỉ đạo bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; thành lập Hội đồng giải phóng mặt bằng hoặc đơn vị đầu mối triển khai các thủ tục liên quan. Địa phương chỉ định đơn vị tư vấn để khảo sát, đo đạc, kiểm đếm, lập dự án đầu tư xây dựng các khu tái định cư... ngay sau khi Bộ bàn giao hồ sơ thiết kế, cắm cọc giải phóng mặt bằng.

12 địa phương có cao tốc đi qua được đề nghị vận động người dân ủng hộ chủ trương đầu tư và xử lý nghiêm trường hợp vi phạm. Ban Quản lý dự án sẽ bàn giao hồ sơ và hình ảnh hiện trạng tại thời điểm khảo sát để các địa phương làm căn cứ quản lý, xử lý sai phạm.

Hiện tuyến cao tốc Bắc Nam trong quá trình chuẩn bị dự án nhưng đã xuất hiện tình trạng người dân xây dựng, cơi nới công trình, trồng cây trái phép, sử dụng đất không đúng mục đích thuộc phạm vi dự án để trục lợi. Việc này gây phức tạp cho công tác giải phóng mặt bằng, ảnh hưởng đến tiến độ dự án.

Chính phủ yêu cầu các địa phương bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và xác định các bãi đổ chất thải rắn xây dựng, đảm bảo bàn giao 70% diện tích mặt bằng để các gói thầu xây lắp khởi công trước ngày 20/11 năm nay, bàn giao toàn bộ diện tích còn lại trong quý II/2023.