Hưởng lợi từ đại dịch nhưng vẫn lỗ nặng?

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tình hình dịch Covid-19 là yếu tố tác động và gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều lĩnh vực của nền kinh tế song một số ngành lại được hưởng lợi từ đại dịch như viễn thông, phần mềm. Doanh thu nhóm ngành viễn thông, phần mềm tăng 13,2% lên 43.985 tỷ đồng so với năm 2019. Theo đó, hai dự án có doanh thu chiếm tỷ trọng lớn nhất là CTCP Airpay và Công ty TNHH Shopee.

Tuy vậy, hai doanh nghiệp trên vẫn báo lỗ. Đặc biệt, Shopee bị lỗ mất vốn. Doanh thu bán hàng và tài chính của doanh nghiệp này là 2.329 tỷ đồng vào năm 2020, gấp 2,84 lần so với năm 2019. Lỗ luỹ kế hết năm 2020 của Shopee là 6.729 tỷ, tiếp tục tăng 31% so với năm 2019. Ngày 31/12/2020, tổng tài sản của công ty là 3.426 tỷ đồng, tăng 108% so với cuối năm 2019. Nợ phải trả là 4.888 tỷ. Vốn chủ sở hữu của Shopee âm 1.463 tỷ đồng.

Khả năng thanh toán ngắn hạn và thanh toán nhanh của Shopee năm 2020 cho thấy khả năng thanh toán thấp và có thể gặp rủi ro tài chính khi thanh toán các khoản nợ đến hạn.

Nhưng, dữ liệu cũng cho thấy, Shopee đạt khoảng gần 89 triệu lượt truy cập trong quý IV/2021, tăng khoảng 30% so với cùng kỳ năm trước. Được biết, tổng lượt truy cập của các trang thương mại điện tử lớn Lazada, Tiki và Sendo trong quý IV/2021 chưa bằng một nửa so với Shopee.

Ví điện tử AirPay là một trong những sản phẩm nằm trong hệ sinh thái đồng hành với Garena, Ocha, Foody, ShopeeFood và Shopee. Từ ngày 8/6/2021, ví điện tử AirPay chính thức đổi tên thành ví ShopeePay.

Doanh thu của Airpay đạt 4.555 tỷ đồng vào năm Covid-19 đầu tiên, tăng 47% so với 2019. Tuy nhiên, công ty ghi nhận lỗ trước thuế 104 tỷ năm 2020. Bên cạnh đó, lợi nhuận lũy kế hết năm 2020 chỉ đạt 3 tỷ đồng. Tại thời điểm hết năm 2020, tổng tài sản của Airpay là 2.077 tỷ đồng, tăng 137% so với năm trước. Bên cạnh đó, nợ phải trả là 1.427 tỷ, gấp gần 2,7 lần cùng kỳ năm trước đó.

Thất thu ngân sách với FDI thương mại điện tử

Theo Bộ Tài chính, tuy doanh thu tăng cao, quy mô vốn đầu tư lớn (Shopee) và có sự mở rộng về quy mô (Airpay), nhưng hai doanh nghiệp vẫn báo lỗ, trong đó có Công ty Shopee bị lỗ mất vốn, mức độ đóng góp vào ngân sách Nhà nước hạn chế. Được biết, số nộp ngân sách nhà nước của hai doanh nghiệp này lần lượt là 67,86 tỷ đồng, 48 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 2,69% và 1,9% số nộp ngân sách của toàn ngành. Có thể thấy, mỗi quan hệ giữa kết quả kinh doanh và đóng góp thực sự của khu vực FDI vẫn là những dấu hỏi cần được giải đáp.

Các chuyên gia cho rằng, đối với các doanh nghiệp FDI, mặc dù doanh thu và lợi nhuận trước thuế vẫn có sự tăng trưởng qua các năm nhưng tỷ lệ doanh nghiệp báo lỗ lũy kế, lỗ mất vốn vẫn không có dấu hiệu chuyển biến tích cực. Điều này cho thấy vẫn tồn tại hiện tượng chuyển giá, trốn thuế gây thất thoát, thiệt hại nguồn thu ngân sách, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư và sự cạnh tranh lành mạnh.

Giãn cách xã hội do đại dịch Covid-19 đã thay đổi những thói quen lâu năm, khiến ngay cả những người lớn tuổi và các đối tượng tiêu dùng vốn chỉ trung thành với cách mua hàng truyền thống cũng cân nhắc về việc việc mua sắm trực tuyến. Với sự xuất hiện của hàng loạt các trang web và ứng dụng sàn thương mại điện tử trong nước và xuyên biên giới như Shopee, Lazada, Zalora hay JD…, khách hàng có thể dễ dàng mua sắm mọi thứ, từ đồ tạp hóa, điện tử, cho đến các dịch vụ giáo dục và đặt phòng khách sạn chỉ với một cú nhấp chuột hoặc những thao tác đơn giản trên thiết bị di động thông minh và điều quan trọng là với mức giá rất phải chăng.

Có thể thấy rõ ngành thương mại điện tử đang ngày càng mang lại nhiều động lực cho sự phục hồi kinh tế vốn chịu tác động nghiêm trọng của đại dịch Covid-19. Theo báo cáo do Lazada - nền tảng thương mại điện tử hàng đầu ở Đông Nam Á - công bố mới đây, có tới 52% người bán hàng ở Indonesia, Philippines, Thái Lan, Việt Nam, Malaysia và Singapore đã đạt mức tăng trưởng doanh thu cao trong nửa đầu năm 2021, trong khi 70% kỳ vọng rằng mức tăng doanh thu sẽ tiếp tục được nâng lên thêm trong thời gian tới.