Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 là dự án quan trọng quốc gia được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư. Chính phủ đã thông qua mục tiêu hoàn thành toàn bộ Dự án (gồm 11 dự án thành phần với tổng chiều dài 652,86km) trong năm 2024. Trong đó 4 dự án thành phần: Mai Sơn - Quốc lộ 45, Cam Lộ - La Sơn, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây phải hoàn thành, đưa vào khai thác trong năm 2022.

Mới đây, trong công điện, Thủ tướng yêu cầu đẩy nhanh tiến độ hoàn thành khối lượng còn lại của công tác giải phóng mặt bằng và xử lý vướng mắc về mỏ vật liệu đất đắp nền đường của Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020.

Cụ thể, Thủ tướng yêu cầu Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND các tỉnh tập trung chỉ đạo các cơ quan, đơn vị quyết tâm, nỗ lực thực hiện các nhiệm vụ để đảm bảo mục tiêu hoàn thành dự án, đặc biệt là 4 dự án thành phần hoàn thành năm 2022.

Khẩn trương hoàn thành khối lượng còn lại của công tác GPMB nêu trên để bàn giao toàn bộ mặt bằng cho dự án trong tháng 4. Chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ với các chủ sở hữu, sử dụng các công trình hạ tầng kỹ thuật để hoàn thành di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật đáp ứng tiến độ bàn giao mặt bằng. Chủ động xử lý các vướng mắc, kiến nghị liên quan đến công tác GPMB thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân tỉnh và địa phương.

Bên cạnh đó, đẩy nhanh tiến độ giải quyết các điều kiện, thủ tục về giấy phép đối với các mỏ vật liệu còn lại theo quy định, đáp ứng đủ nhu cầu vật liệu phục vụ thi công dự án; rút ngắn các thủ tục hành chính trong thuê đất, nộp phí, lệ phí....

Thường xuyên kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp đầu cơ, tùy tiện nâng giá, ép giá vật liệu xây dựng; công bố giá và chỉ số giá các loại vật liệu xây dựng hằng tháng đảm bảo có đầy đủ các loại vật liệu xây dựng cho công trình giao thông, phản ánh đúng mặt bằng giá thị trường và mức độ biến động giá vật liệu xây dựng tại khu vực xây dựng dự án.

Ngoài ra, Thủ tướng giao các tập đoàn Điện lực Việt Nam, Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Công nghiệp - Viễn thông Quân đội khẩn trương chỉ đạo các chủ quản lý, chủ sử dụng công trình hạ tầng điện, đường cáp viễn thông thuộc phạm vi quản lý, đẩy nhanh tiến độ di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật còn lại bảo đảm tiến độ hoàn thành bàn giao mặt bằng.

Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan, đơn vị liên quan, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND các tỉnh chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng về việc chậm bàn giao mặt bằng và hoàn thành xử lý vướng mắc về mỏ vật liệu đất đắp nền đường làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án.

Đáng chú ý, Thủ tướng đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo các BQL dự án và các nhà thầu phối hợp chặt chẽ với các địa phương, chủ quản lý, sử dụng công trình hạ tầng kỹ thuật cần di dời trong quá trình thực hiện công tác GPMB, di dời công trình hạ tầng kỹ thuật bảo đảm tiến độ hoàn thành nêu trên. Chủ động rà soát các tồn tại, vướng mắc phát sinh về GPMB và nguồn vật liệu cung cấp cho từng Dự án, kịp thời làm việc với các địa phương để giải quyết, tháo gỡ.

Thời gian qua Bộ GTVT và các bộ, ngành, các địa phương đã rất tích cực triển khai dự án, kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Tổng thể công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) đã đạt 99,99%, các cơ quan, đơn vị đang quyết tâm, nỗ lực tổ chức thi công, tuy nhiên hiện nay vẫn còn một số tồn tại trong công tác GPMB và thủ tục cấp phép mỏ vật liệu đất đắp nền đường tại một số địa phương chưa được giải quyết dứt điểm, làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án.

Các tồn tại tính đến ngày 15/4 được chỉ ra ở đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu (tỉnh Nghệ An), đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt (tỉnh Nghệ An), đoạn Cam Lộ - La Sơn, đoạn Nha Trang - Cam Lâm (tỉnh Khánh Hòa), đoạn Cam Lâm - Vĩnh Hảo, đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết (tỉnh Bình Thuận), đoạn Phan Thiết - Dầu Giây, cầu Mỹ Thuận 2 (tỉnh Tiền Giang)

Về nguồn vật liệu đất đắp nền đường còn thiếu 4,1 triệu m3 chưa hoàn thành thủ tục cấp giấy phép khai thác. Còn 3 mỏ đất với tổng trữ lượng 1,34 triệu m3 tại tỉnh Bình Thuận thuộc đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết đã được cấp phép nhưng chưa được khai thác do đang hoàn tất các thủ tục thuê đất, nộp các khoản thuế, phí và thực hiện bồi thường nhà cửa, vật kiến trúc, cây cối, hoa màu trên đất...