Tính đến giữa tháng 3/2022 đã có 12/15 doanh nghiệp taxi trên địa bàn đăng ký lại giá cước. Trong đó có 5 doanh nghiệp đăng ký lại giá cũ, không tăng giá; 6 doanh nghiệp taxi khác tăng giá từ 5 - 12%. Theo các doanh nghiệp vận tải, việc tăng giá cước vận tải lần này là do sức ép của các đợt giá xăng dầu liên tiếp tăng.

Theo Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, kể từ ngày 10/3, dịch vụ gọi xe ôtô GrabCar có quy mô lớn nhất ở Việt Nam thông báo tăng cước tất cả dịch vụ để hỗ trợ tài xế khi giá xăng lên cao nhất từ trước tới nay. Giá cước điều chỉnh đối với dịch vụ GrabCar 4 chỗ tại Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội tăng 2.000 đồng/km, lên mức 29.000 đồng cho 2km đầu tiên và giá cước mỗi km tiếp theo là 10.000 đồng; Grab 7 chỗ là 34.000 đồng cho 2km đầu tiên và giá cước mỗi km tiếp theo là 13.000 đồng.

Ở khu vực phía Nam, ông Tạ Long Hỷ, Phó Tổng giám đốc Vinasun taxi cho hay, doanh nghiệp đã chuẩn bị xong các thủ tục để tăng giá cước, từ lần tăng giá trước đến nay giá xăng đã tăng 22%, trong khi đó giá nhiên nhiệu cấu thành giá cước chiếm tới 35%. Doanh nghiệp sẽ tăng bình quân 1.000 đồng trên mỗi km, tương đương với tăng 6,6% là phù hợp với biến động giá xăng dầu.

Chi phí đầu vào có nhiều yếu tố nhưng riêng đối với nhiên liệu tăng hoặc giảm vượt ngưỡng 10% thì các doanh nghiệp chủ động khai báo thay đổi giá cước tăng hoặc giảm. Doanh nghiệp phải tính toán rất kỹ khi tăng giá cước để khách hàng chấp nhận được.

Ông Nguyễn Công Hùng, Chủ tịch Hiệp hội taxi Hà Nội cho biết, các hãng taxi, xe hợp đồng hiện phải tăng giá cước 10 - 15%, tương đương tăng 1.000 - 2.000 đồng mỗi km, có thể tăng hơn nữa theo tình hình xăng dầu thế giới.

Doanh nghiệp đã tăng giá cước 2.000 đồng/km, từ 11.500 đồng lên 13.500 đồng, ông Nguyễn Tiến Long, Giám đốc taxi Thăng Long cho hay, mức tăng này tương đương khoảng 18% so với giá cũ. Lý giải cho việc tăng giá cước lần này, đại diện doanh nghiệp cho biết, hiện nay giá xăng dầu đã tăng hơn 45% so với năm 2019, kéo theo đó là tăng các nhiêu liệu phụ khác. Bên cạnh đó, so với năm 2019, lương tối thiểu cũng đã tăng từ 4,4 triệu đồng lên 4,7 triệu đồng, tương đương khoảng 5%.

Theo giới chuyên gia, xăng dầu tăng giá sẽ tác động rất lớn tới các ngành sản xuất, tiêu dùng, dịch vụ, nhất là vận tải khi loại nhiên liệu này chiếm 35-40% chi phí của doanh nghiệp vận tải. Cơ quan quản lý cần có kịch bản tính toán mức giá phù hợp sức chống chịu của nền kinh tế, người dân, doanh nghiệp.

Trong khi đó chỉ tính riêng hai yếu tố đầu vào cơ bản là xăng và lương đã tăng khoảng 52% so với năm 2019. Lúc này, theo nhận đinh của các doanh nghiệp giá cước phải tăng khoảng 26% mới đủ bù đắp cho hai loại chi phí, chưa nói đến nhiều loại chi phí khác trong khi lần này chỉ mới tăng giá cước 18%.

Hiện, giá xăng dầu đang được xem xét điều chỉnh các loại thuế cấu thành cho phù hợp. Mới đây, tại Hội nghị lắng nghe phản ánh tâm tư, nguyện vọng của tầng lớp nhân dân, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - Ban công tác phía Nam tổ chức; ông Đặng Văn Khoa - ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - cho ý kiến hiện nay người dân đang rất quan tâm về các biện pháp kiềm chế giá xăng. Giá xăng dầu tăng rất nhanh thời gian qua gây ảnh hưởng lớn đến đời sống nhân dân.

Theo ông, xăng dầu hiện nay được xem là mặt hàng thiết yếu. Người dân mua 100.000 đồng xăng, trong đó có thể 50% là thuế và lệ phí, như vậy là quá cao. Bên cạnh đó, hiện nay xăng phải chịu 10% thuế tiêu thụ đặc biệt như thuốc lá, rượu bia, theo ông là "quá phi lý". 

Vừa qua, Nhà nước có điều chỉnh giảm VAT xuống 8% cho một số mặt hàng, nhưng xăng vẫn giữ mức 10% trong khi đây là mặt hàng thiết yếu.

"Mấy chục năm trước, khi đất nước khó khăn, người ta quan niệm chỉ người giàu mới dùng xăng dầu, coi như mặt hàng không thiết yếu, nhưng đến bây giờ vẫn áp dụng quan điểm này thì quá là phi lý", ông Khoa nói.

Cách đây 10 năm, khi giá xăng dầu tăng cao, cũng đã gây ra tranh cãi khá gay gắt. Khi đó, có khá nhiều ý kiến cho rằng cách tính như trên dẫn tới xăng dầu phải “gánh” thuế chồng thuế hoặc cho rằng xăng dầu bị đánh thuế hai, thậm chí là ba lần.

Mặc dù giá xăng ở kì điều chỉnh vừa qua đã giảm hơn 600 đồng/lít và đã tính toán cả đến yếu tố sau ngày 1/4 khi Chính phủ giảm thuế môi trường 2.000 đồng mỗi lít giá xăng dầu. Vẫn biết, con số đó vẫn được cho là còn nhỏ so mới mức tăng "chóng mặt" của giá xăng dầu trong 6 kỳ vừa qua. Nhưng khi giá xăng, dầu điều chỉnh giảm mạnh hơn nữa, không rõ các doanh nghiệp taxi có điều chỉnh giá cước?