Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp vừa có văn bản đề nghị Bộ Giao thông Vận tải ưu tiên bổ sung dự án nâng cấp, cải tạo ga đường sắt Cao Xá (Hải Dương) vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 hoặc từ nguồn vốn sự nghiệp kinh tế đối với giai đoạn 1 của dự án với mức đầu tư dự kiến khoảng 61 tỉ đồng, giai đoạn 2 sau năm 2025 là 234 tỉ đồng. Đồng thời, Bộ Giao thông Vận tải cấp phép hoạt động liên vận quốc tế tại ga Cao Xá từ quí 1-2024.

Trước đó, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đã đề xuất nâng cấp, cải tạo ga Cao Xá thành ga liên vận quốc tế. Cụ thể, giai đoạn 1, mức vốn đầu tư được đề xuất khoảng 61 tỉ đồng để thực hiện những hạng mục như cải tạo đường số 3 thành đường đón gửi và lưu chứa xe với chiều dài khoảng 600m, xây dựng đường xếp dỡ dài khoảng 250m, xây dựng nhà văn phòng, dịch vụ hải quan, kho hàng, bãi hàng

Ga Cao Xá, Hải Dương hiện trạng là một nhà ga nhỏ. 

Đối với giai đoạn 2, đơn vị sẽ tiếp tục nghiên cứu, đầu tư nâng cấp hoàn thiện tổ hợp khu ga Cao Xá như xây dựng đường chứa toa xe dài khoảng 600m, đường xếp dỡ và lưu chứa toa xe, đường dồn dịch toa xe, lắp hệ thống điện chiếu sáng, cấp thoát nước, camera giám sát, hàng rào bảo vệ… Tổng mức đầu tư dự kiến của giai đoạn này là 234 tỉ đồng.

Ga Cao Xá nằm trên tuyến đường sắt Hà Nội – Hải Phòng. Hiện nay, ga có 3 đường sắt, một bãi hàng làm nhiệm vụ nhường tránh tàu và xếp dỡ hàng hóa. Ga đang phục vụ vận chuyển hàng hóa nội địa như phân bón, xi măng và hành khách.

Dù gần với khá nhiều khu công nghiệp như Đại An, Cẩm Điền, Phúc Điền, Tân Trường, Ken mark, khoảng cách từ ga về trung tâm thành phố Hải Dương khoảng 5km lại thuận lợi khi kết nối giao thông, nhưng hiện ga Cao Xá chỉ phục vụ vận chuyển hàng hóa nội địa như phân bón, xi măng; khối lượng vận chuyển thấp.

Trong khi đó, tỉnh Hải Dương hiện nay là một trong những tỉnh có hoạt động sản xuất, gia công hàng hóa xuất nhập khẩu hàng đầu trong cả nước với gần 20 khu công nghiệp và hơn 50 cụm công nghiệp. Nhu cầu nhập khẩu vật tư, nguyên liệu phục vụ sản xuất của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh rất lớn đối với các nguồn hàng từ Trung Quốc về Việt Nam.

Một đoạn đường sắt Hà Nội - Hải Phòng. Ảnh: TL

Ở chiều ngược lại, nhu cầu xuất khẩu sản phẩm từ các doanh nghiệp FDI (vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài) và các nhà máy sang thị trường Trung Quốc, châu Âu, Trung Á… cũng rất lớn. Tuy nhiên, hiện hàng hóa tại tỉnh Hải Dương chưa xuất - nhập khẩu trực tiếp bằng đường sắt do các ga trên địa bàn tỉnh chưa có các bãi hàng đủ tiêu chuẩn khai thác container.

Hiện trạng tuyến đường vận tải bằng đường sắt từ ga Cao Xá đến ga Yên Viên chỉ khoảng 50km. Do vậy, từ ga Cao Xá việc tổ chức vận tải liên vận quốc tế đi Trung Quốc và các nước khác qua cửa khẩu Lào Cai và Đồng Đăng nếu được thực thi sẽ rất thuận lợi.

Theo đánh giá, việc tổ chức hoạt động vận tải liên vận quốc tế bằng đường sắt tại Hải Dương sẽ tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa trên địa bàn tỉnh đi Trung Quốc, châu Âu, Trung Á… với thời gian vận chuyển còn bằng 2/3 so với đường biển truyền thống.

Trao đổi với Banduong.vn, ông Đặng Tiến Mạnh, nguyên Trưởng ga Hải Phòng, một chuyên gia đường sắt kỳ cựu nhận định, việc nâng cấp ga Cao Xá thành ga liên vận quốc tế sẽ cho phép các doanh nghiệp được làm thủ tục hải quan ngay tại ga, đồng thời giúp địa phương tăng trưởng nguồn thu thuế xuất nhấp khẩu. Mặt khác, cơ sở hạ tầng đường sắt tại đây cũng sẽ được đầu tư khang trang, hiện đại. Đây là cơ hội phát triển rất tốt cho ga Cao Xá nói riêng, ngành đường sắt nói chung. Tuy nhiên chủ trương này còn phải được sự chấp thuận của Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan.

Được biết, trong năm 2023, ngành đường sắt cũng đã nâng cấp 2 ga là ga Kép (Bắc Giang) và ga Sóng Thần (Bình Dương) và đưa vào hoạt động liên vận quốc tế.