Lễ ký kết diễn ra tại thành phố New York, Hoa Kỳ với sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trong khuôn khổ chuyến công tác Hoa Kỳ của đoàn cấp cao Việt Nam.

Theo đó, các bên sẽ cùng nhau nghiên cứu phát triển dự án Cảng tổng hợp Nam Đồ Sơn tại thành phố Hải Phòng, xây dựng cảng Nam Đồ Sơn trở thành cảng cửa ngõ hiện đại, nơi trung chuyển hàng hóa nội địa và quốc tế.

Được biết, Việt Nam có hơn 3000 km bờ biển nhưng nơi phù hợp điều kiện tự nhiên và địa kinh tế để làm cảng nước sâu trung chuyển thì không nhiều. Trong đó, thành phố Hải Phòng có vị trí đặc biệt quan trọng của cả nước, nằm giữa hai hành lang kinh tế vùng; có cảng biển trọng điểm và đầy đủ 5 phương thức vận tải giao thông.

Ký kết thỏa thuận ghi nhớ nêu trên là việc làm nhằm hiện thực hoá tuyên bố của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden về nâng cấp quan hệ hai nước lên tầm cao nhất là Đối tác chiến lược toàn diện mà trung tâm là phát triển quan hệ kinh tế Trong chương trình hoạt động của đoàn Chính phủ Việt Nam. Tại buổi làm việc với một số doanh nghiệp hàng đầu của Hoa Kỳ và thế giới, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chứng kiến lễ trao đổi văn kiện hợp tác giữa UBND thành phố Hải Phòng và Công ty Cổ phần Công nghệ Viễn thông Sài Gòn (Saigontel) cùng Tổng Công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc (KBC), Công ty Energy Capital Vietnam (ECV) với Cảng Los Angeles - Hoa Kỳ (POLA).

Theo Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Hải Phòng cần sớm trở thành thành phố công nghiệp gắn với cảng biển hiện đại, thông minh và bền vững. Cụ thể hóa hơn nữa, trong quy hoạch chung của thành phố Hải Phòng đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh theo Quyết định 323/QĐ-TTg, phương hướng phát triển cảng biển Hải Phòng là mở rộng cảng Nam Đồ Sơn thành cảng cửa ngõ, kết hợp trung chuyển quốc tế, phục vụ lồng ghép kinh tế với quốc phòng – an ninh…

Theo quy hoạch, khu bến Nam Đồ Sơn sẽ có năng lực đón tàu container sức chở đến 18.000 TEU, tàu tổng hợp, hàng rời đến 200.000 tấn, tàu hàng lỏng/khí đến 150.000 tấn, tàu khách đến 225.000 GT. Đồng thời, khu bến này sẽ ưu tiên xây dựng các bến cảng phục vụ cụm công nghiệp tại khu vực và bến cảng, trung tâm điện khí phù hợp quy hoạch tổng thể về năng lượng và quy hoạch phát triển điện lực, đồng thời phục vụ di dời các bến cảng trên sông Cấm.

Về phía cảng Los Angeles (POLA) hay còn gọi là cảng Quốc tế Los Angeles là một tổ hợp cảng chiếm diện tích lên tới 3.000 ha với 69 km chiều dài của bờ sông. Cảng nằm trên vịnh San Pedro ở San Pedro, cách trung tâm thành phố Los Angeles khoảng hơn 30 km về phía Nam. Đây là một trong những cảng biển lớn nhất tại Mỹ và đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại và giao thương quốc tế. Quy mô và cơ sở hạ tầng cảng bao gồm khoảng 7.500 acre (30 km²) đất và nước; có 27 nhà ga hàng hóa, bao gồm nhà ga hàng container, hàng rời khô, hàng rời lỏng và các cơ sở xử lý đậu đỗ, lưu thông ô tô.

Cảng Los Angeles là một trong những cảng container hàng đầu tại Bắc Mỹ với mạng lưới phức tạp các nhà ga hàng container, được trang bị công nghệ và cơ sở hạ tầng tiên tiến để xử lý hàng container một cách hiệu quả. Cảng có tổng cộng 80 cầu cảng và nhà ga hàng container, bao gồm cả cầu cảng container lớn nhất tại Mỹ, APM Terminals Pier 400. Và POLA xử lý một lượng hàng hóa đáng kể, đặc biệt là với các quốc gia châu Á. Nó đóng vai trò cửa ngõ cho hàng hóa đi các nước ven biển Thái Bình Dương. Năm 2020, cảng này xử lý khoảng 9,3 triệu đơn vị tương đương 20 feet (TEU) hàng container.

Cảng Los Angeles tạo ra hoạt động kinh tế và cơ hội việc làm quan trọng cho vùng lân cận. Không chỉ vậy, Cảng Los Angeles còn thực hiện toàn diện cam kết thực hiện các biện pháp bảo vệ bền vững và chăm sóc môi trường. Cảng đã triển khai nhiều chương trình và sáng kiến nhằm giảm khí thải, cải thiện chất lượng không khí và thúc đẩy công nghệ sạch.

Những nỗ lực này bao gồm việc sử dụng điện bờ cho tàu, sử dụng thiết bị không phát thải và triển khai Chương trình Xe tải Sạch để giảm khí thải từ xe tải. Cùng với đó, Cảng liên tục đầu tư vào cải thiện hạ tầng và các dự án mở rộng nhằm nâng cao hiệu quả và công suất. Các dự án này bao gồm làm sạch và đào sâu kênh để phục vụ tàu lớn hơn, nâng cấp cơ sở hạ tầng đường sắt để cải thiện vận chuyển hàng hóa và phát triển nhà ga mới để đáp ứng nhu cầu trong tương lai.

Sơ đồ Cảng nước sâu cửa ngõ Lạch Huyện đang được xây dựng.

Về phía Hải Phòng, trước đó, theo Điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Hải Phòng đến 2040, tầm nhìn đến 2050 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, thành phố sẽ tập trung phát triển kinh tế biển. Trong đó, khu bến Lạch Huyện tiếp tục được phát triển với chức năng cửa ngõ kết hợp trung chuyển quốc tế. Cảng tiếp nhận tàu đến 150.000 DWT, 18.000 Teus. Cảng biển Lạch Huyện được quy hoạch để có tới 15 bến cảng, năng lực thông qua từ 72,7 - 91,7 triệu tấn hàng hóa.

Còn tại “Quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển, bến cảng, cầu cảng, bến phao, khu nước, vùng nước thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050” của Bộ GTVT trình Thủ tướng Chính phủ, cảng biển Lạch Huyện sẽ được phát triển 14 - 15 cầu cảng tới năm 2030. Cũng theo quy hoạch, đến năm 2025, khu bến Lạch Huyện sẽ có quy mô phát triển từ 7- 9 cầu cảng với tổng chiều dài từ 2.615 m đến 3.415 m, năng lực thông qua từ 36,5 triệu tấn đến 53,4 triệu tấn và từ 18.400 lượt khách đến 18.700 lượt khách. Đến năm 2030, quy mô phát triển từ 14 - 15 cầu cảng với tổng chiều dài từ 5.515 m đến 5.965 m, năng lực thông qua từ 72,7 triệu tấn đến 91,7 triệu tấn và từ 31.100 lượt khách đến 33.100 lượt khách.