Giao xe cho người chưa đủ điều kiện là “tội ác”
Việc giao xe cho người chưa đủ tuổi/điều kiện lái xe tham gia giao thông không chỉ khiến chủ phương tiện có thể bị truy tố mà còn đe dọa đến an toàn, có nguy cơ cướp đi tính mạng của người được giao xe và cả những người tham gia giao thông khác.
Thời gian qua, trên địa bàn thành phố Hải Phòng ghi nhận được những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng liên quan đến người điều khiển phương tiện là thanh, thiếu niên. Hậu quả của những vụ tai nạn này không chỉ xảy ra đối với những người tham gia giao thông trực tiếp mà còn gián tiếp “đẩy” chính chủ phương tiện vướng vào vòng lao lý.
Trên thực tế, do nhu cầu, các em học sinh dù chưa đến độ tuổi đủ điều kiện lái xe nhưng đã được phụ huynh trang bị phương tiện để chủ động đi lại. Ngoài ra, một số trường hợp chủ phương tiện vì thiếu hiểu biết hoặc chủ quan cố tình giao xe cho người không đủ điều kiện, dẫn tới vi phạm pháp luật.
Trong khi, nhận thức pháp luật của thanh, thiếu niên chưa đầy đủ, chưa nắm rõ các quy định tham gia giao thông đường bộ, cách xử lý các tình huống giao thông…tiềm ẩn những nguy hiểm, rủi ro, ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần và tương lai của các em.
Mới đây nhất, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an quận Hải An, TP. Hải Phòng đã ra Quyết định khởi tố bị can đối với anh Đ.V.T. (sinh năm 1987, thường trú tại xã Trực Cường, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định; hiện ở phường Đông Hải 1, quận Hải An, TP. Hải Phòng) về tội Giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ, quy định tại Khoản 1 Điều 264 Bộ luật Hình sự.
Kết quả điều tra cho thấy, anh Đ.V.T. giao xe mô tô BKS 16R5-9925, dung tích xi lanh 135cm3 cho P.T.B. (sinh ngày 21/01/2006, ĐKHKTT: TDP Phú Xá 1, Đông Hải 1, Hải An, Hải Phòng) điều khiển. Đáng nói, tại thời điểm này, P.T.B. chưa đủ 18 tuổi, không đủ điều kiện điều khiển phương tiện theo quy định. Đến số 444 Phủ Thượng Đoạn, phường Đông Hải 1, quận Hải An, TP Hải Phòng, xe mô tô do P.T.B. điều khiển đã xảy ra va chạm với bà N.T.H. (sinh năm 1968, ĐKHKTT 323A Phủ Thượng Đoạn, phường Đông Hải 1, quận Hải An, TP Hải Phòng). Hậu quả, bà H. bị thương, được đưa đi cấp cứu nhưng không qua khỏi do vết thương quá nặng.
Trước đó, tháng 5/2024, Công an quận Hải An đã khởi tố bà Hoàng Thị Tha (sinh năm 1958, trú tại Quang Đàm, phường Sở Dầu, quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng) cũng về hành vi tương tự. Nội dung, ngày 5/10/2023, cháu Nguyễn Hoàng N. (sinh ngày 1/4/2008, trú tại Quang Đàm, phường Sở Dầu, quận Hồng Bàng) điều khiển xe gắn máy BKS 15AA-290.19, trên xe chở theo bạn là cháu Nguyễn Ngọc H.A., (sinh ngày 9.10.2008, trú tại Quang Trung, phường Hoàng Văn Thụ, quận Hồng Bàng) đi trên đường Trung Lực, phường Đằng Lâm, quận Hải An, TP Hải Phòng, theo hướng từ đường Bến Láng đi đường Lê Hồng Phong. Đến khu vực đối diện số 66 lô 18D Lê Hồng Phong, do không chú ý quan sát, Nguyễn Hoàng N. đã đâm vào chị Đỗ Thùy L. (sinh năm 1995, trú tại xã Cao Minh, huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng) đang đi bộ qua đường, làm chị này ngã ra đường nằm bất động. Vụ va chạm khiến Đỗ Thùy L. bị tổn thương tỉ lệ 75% sức khỏe, Nguyễn Hoàng N. bị tổn thương là 9%, H.A không bị thương tích.
Quá trình điều tra, cơ quan Công an xác định: Cháu Nguyễn Hoàng N. sinh sống cùng ông bà ngoại. Bà của N. là Hoàng Thị Tha (sinh năm 1958, trú tại Quang Đàm, phường Sở Dầu, quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng). Tháng 9.2023, bà Hoàng Thị Tha cho Nguyễn Hoàng N. tiền để N mua xe gắn máy Biển kiểm soát 15AA- 290.19, sử dụng làm phương tiện đi lại.
Liên quan đến nội dung trên, trao đổi với phóng viên Banduong.vn, Luật sư Vũ Thanh Đức – Giám đốc Công ty Luật TNHH Phương Đức cho biết, hành vi giao xe máy, ô tô cho người chưa đủ điều kiện điều khiển là hành vi vi phạm pháp luật, cụ thể:
Điều 601 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định phương tiện giao thông vận tải cơ giới như xe máy, ô tô là nguồn nguy hiểm cao độ. Do đó, chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải vận hành, sử dụng, bảo quản, trông giữ, vận chuyển nguồn nguy hiểm cao độ theo đúng quy định của pháp luật.
Theo quy định tại khoản 5, khoản 7 Điều 30 Nghị định 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 của Chính phủ thì chủ xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự khác giao xe cho người khác điều khiển khi biết rõ người đó không đủ điều kiện lái xe (như chưa đủ tuổi điều khiển phương tiện giao thông, chưa có giấy phép lái xe hoặc trong tình trạng sử dụng rượu bia, ma túy, chất kích thích mạnh khác) sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền từ 800.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với cá nhân và từ 1.600.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với tổ chức; với chủ xe ô tô và các xe tương tự bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với cá nhân, từ 4.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với tổ chức.
Tùy theo tính chất, mức độ của hành vi vi phạm, chủ xe có thể phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 264 Bộ luật Hình sự năm 2015 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2017. Theo đó, mức phạt tù cao nhất có thể lên tới 7 năm tù.