Chiến lược nào giúp Cuba chặn Omicron?
Theo các chuyên gia, nhanh chóng phủ vaccine rộng rãi và chuyển sang giai đoạn tiêm chủng sớm cho trẻ em là chìa khóa giúp Cuba đánh bại Omicron, theo các chuyên gia.
Tại Cuba, biến chủng Omicron xuất hiện từ tháng 12/2021, song lại không thể khiến số ca nhiễm tăng rõ rệt như ở nhiều quốc gia khác. Theo dữ liệu chính thức, tính đến nay lượng người mắc mới của nước này giảm hơn 80%. Số ca tử vong bởi biến chủng Omicron tại Cuba ở mức 10% trở xuống, hoặc luôn thấp hơn đỉnh dịch trước đó.
Theo nhận định chung, Omicron được cho là có khả năng lây nhiễm cao hơn nhiều so với Delta nhưng ít gây triệu chứng bệnh nghiêm trọng hơn. Dù theo thực tế, tỷ lệ bệnh nhân chuyển nặng thấp, số ca mắc mới tăng vọt vẫn có thể khiến trường hợp nhập viện tăng theo, nhưng Cuba lại có thể đi ngược lại xu hướng này. Chuyên gia virus Amilcar Perez Riverol tại Brazil cho biết Omicron đã phải "chật vật để cầm cự" tại Cuba, không khiến số ca nhiễm hoặc bệnh nặng tăng đột biến.
Ông Perez Riverol nói: "Ở Cuba, Omicron có vẻ không tác động nghiêm trọng như Delta. Nó cũng không gây thiệt hại nhiều, tạo áp lực lên hệ thống y tế như với các nước khác".
Chiến lược tiêm chủng là cốt lõi, đặc biệt tập trung vào trẻ nhỏ.
Cuba từ lâu đã luôn nổi bật trong nhóm nước đang phát triển vì cung cấp hệ thống y tế miễn phí, tập trung vào các biện pháp dự phòng như tiêm vaccine.
Trẻ em tại các nước khác dễ nhiễm biến chủng Omicron, một phần do chính phủ những quốc gia đó chưa phê duyệt tiêm vaccine Pfizer, Moderna hoặc Johnson&Johnson ở người dưới 5 tuổi. Trong thực trạng này, Cuba tự phát triển vaccine Covid-19 và trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới tiêm chủng đại trà cho trẻ em từ 2 tuổi, từ tháng 9/2021.
Abdala và Soberana 02 là hai loại vaccine nước này sử dụng.
Soberana 02 là vaccine do Viện Finlay Vaccine phát triển, dựa trên công nghệ protein tái tổ hợp, không đòi hỏi bảo quản trong kho lạnh ở nhiệt độ âm sâu.
Còn Abdala do Trung tâm Kỹ thuật Di truyền và Công nghệ Sinh học (CIGB) điều chế. Đây l là vaccine tiểu đơn vị, chứa các mảnh (protein) vô hại của nCoV thay vì toàn bộ mầm bệnh. Cơ thể sẽ nhận ra các protein ngoại lai sau khi được tiêm loại vaccine này, từ đó tạo kháng thể và tế bào bạch huyết để tự bảo vệ (lympho T). Những tế bào này sau đó sẽ chống lại virus.
Theo dữ liệu chính thức, 1,8 triệu trẻ em, thanh thiếu niên từ 2 đến 18 tuổi (tương đương 96% nhóm tuổi này) tại Cuba đã tiêm vaccine mà không gặp phải tác dụng phụ nghiêm trọng nào. Ông Eduardo Martinez, Chủ tịch Công ty Dược phẩm BioCubaFarma, cho biết chiến lược này giúp Cuba lội ngược dòng trong làn sóng Omicron.
"Ở các nơi khác trên thế giới, virus lưu hành nhiều hơn ở trẻ em. Nhưng điều đó không xảy ra tại Cuba", ông cho biết.
Cuba đến nay đã tiêm chủng đầy đủ cho 87% dân số, gần 94% đã được tiêm ít nhất một liều. Đất nước này nằm trong top ba quốc gia từ một triệu dân trở lên có tốc độ tiêm chủng nhanh nhất thế giới, theo Our World in Data.
Theo các chuyên gia trong và ngoài nước; việc tập trung tiêm vaccine cho trẻ em, đẩy mạnh chiến dịch tiêm chủng diện rộng, chương trình tiêm mũi ba được triển khai nhanh chóng và "miễn dịch lai" ở những người nhiễm nCoV sau đó tiêm vaccine là những yếu tố liên quan đến vaccine giúp Cuba thành công đẩy lùi Omicron.
Trong khi đó, tình hình tại Nhật Bản lại trái ngược với Cuba. Tình trạng trì hoãn triển khai tiêm liều vaccine Covid-19 tăng cường khiến nước này phải hứng chịu đợt bùng phát Omicron nghiêm trọng hơn so với các quốc gia phát triển khác.
Trước đó, Nhật Bản từng là dấu hỏi lớn đối với các nhà khoa học khi có thể giữ lượng người mắc mới ở mức rất thấp, dù không ban hành những biện pháp hạn chế nghiêm ngặt. Chương trình tiêm chủng của nước này ban đầu rất hiệu quả, là một trong những quốc gia có tỷ lệ phủ vaccine cao nhất trong nhóm G7.
Tuy nhiên, khi Omiron lây lan, Bộ Y tế Nhật Bản giữ nguyên quyết định tiêm nhắc lại liều thứ ba 8 tháng sau tiêm liều hai, trong khi các quốc gia khác đã rút ngắn khoảng cách giữa liệu trình tiêm chủng cơ bản và liều tăng cường xuống còn ba hoặc 6 tháng. Theo nhận định, sự chần chừ khiến quốc gia này phải hứng chịu Omicron một cách nghiêm trọng.
Cụ thể hơn, vào ngày 15/2, Nhật Bản ghi nhận 236 ca tử vong, đây là con số tử vong tính theo ngày cao nhất kể từ khi đại dịch bùng phát.