Lái xe là công việc đòi hỏi sức khỏe thật tốt vì nó liên quan đến an toàn cho một hay nhiều người ngồi trong xe cũng như an toàn cho nhiều người và các phương tiện xung quanh. Đã có những vụ tai nạn gây thiệt hại tính mạng và tài sản do người tài xế không đảm bảo sức khỏe khi lái xe.

Được biết, để khám sức khỏe, lái xe phải kê khai rõ chi tiết tiền sử bệnh và các loại thuốc đang dùng và được khám về tâm thần, thần kinh, mắt, tai- mũi- họng, tim mạch, hô hấp, cơ xương khớp. Ngoài ra cần thực hiện các xét nghiệm bắt buộc như xét nghiệm ma túy, xét nghiệm nồng độ cồn trong máu hoặc hơi thở; các xét nghiệm chỉ thực hiện khi có chỉ định của bác sỹ khám sức khỏe như huyết học/sinh hóa/X.quang.

Cũng theo khảo sát, tỷ lệ các bác tài gặp vấn đề về thận chiếm khá cao, bác tài lái xe khách chiếm là 15%; bác tài lái xe tải là 11,3%. Nguyên nhân mắc bệnh do uống không đủ nước do lo ngại phải đi tiểu khi đang đi trên đường. Nhiều người khi khám sức khỏe định kỳ, rất hoang mang khi nghe bác sĩ kết luận thận có nang. Vậy nang thận là bệnh gì?

Bệnh nang thận có nhiều loại. Có loại nang thận do di truyền, xảy ra ở 1 trên 1000 trẻ em mới sinh; thận có rất nhiều nang, làm phá hủy nhu mô thận từ nhỏ. Nhưng phổ biến là bệnh nang thận mắc phải ở người lớn, chỉ có 1 nang ở 1 bên thận, gặp ở 5% dân số và ở 25-33% người trên 50 tuổi.

Theo TS BS Nguyễn Hoàng Đức, chuyên gia thận niệu ở TPHCM

Như chúng ta đã biết, cơ thể con người có 2 quả thận có vai trò duy trì thăng bằng nước điện giải trong cơ thể và thải chất độc ra ngoài qua nước tiểu. Mỗi quả thận của người được cấu tạo từ khoảng 1 triệu đơn vị chức năng của thận là nephron. Mỗi nephron gồm cầu thận và ống thận. Nang thận là 1 túi phình bất thường, được hình thành từ 1 đoạn của ống thận, cấu trúc bởi các biểu mô ống thận và chứa dịch tiết bên trong

Theo TS BS Nguyễn Hoàng Đức, chuyên gia thận niệu ở TPHCM, bệnh nang thận có nhiều loại. Có loại nang thận do di truyền, xảy ra ở 1 trên 1000 trẻ em mới sinh; thận có rất nhiều nang, làm phá hủy nhu mô thận từ nhỏ. Nhưng phổ biến là bệnh nang thận mắc phải ở người lớn, chỉ có 1 nang ở 1 bên thận, gặp ở 5% dân số và ở 25-33% người trên 50 tuổi.

95% nang thận đơn thuần là lành tính. Đa số bệnh nhân không có triệu chứng và phát hiện nang tình cờ khi khám sức khỏe định kỳ. Khoảng 10% nang thận bị nhiễm khuẩn hoặc xuất huyết trong nang gây đau, sốt. Khoảng 5% nang thận khi chụp CT scan có các dấu hiệu gợi ý ác tính (có vách, có chồi bên trong). Một số bệnh nhân lo sợ nang thận to quá tự vỡ trong người gây nguy hiểm tính mạng. Tuy nhiên, TS BS Nguyễn Hoàng Đức xin khẳng định là y văn hiện nay chưa ghi nhận những trường hợp như vậy, trừ khi có chấn thương mạnh vùng hông lưng hoặc những nang thật lớn bị nhiễm trùng mới có nguy cơ tự vỡ.

Để phát hiện và chẩn đoán bệnh nang thận, chỉ cần làm siêu âm bụng và hệ tiết niệu. Giúp xác định bản chất, số lượng và kích thước nang thận. Một số ít trường hợp nang thận khi siêu âm nghi ngờ là bướu dạng nang (nang có vách, có chồi bên trong) thì cần làm thêm CT scan hệ tiết niệu để khẳng định bản chất ác tính của nang.

Nhiều bệnh nhân lo lắng sợ rằng nang thận phải mổ mới hết. Điều này có đúng hay không? Về vấn đề này, theo TS BS Nguyễn Hoàng Đức, chỉ can thiệp ngoại khoa khi nghi ngờ nang thận ác tính, hoặc khi nang thận lớn 7 – 8 cm có nhiễm khuẩn hoặc xuất huyết trong nang. Khi có chỉ định can thiệp ngoại khoa thì có nhiều biện pháp. Đối với nang đơn độc thuần túy có thể chọc hút nang dưới hướng dẫn siêu âm, phẫu thuật nội soi cắt bỏ chỏm nang. Chọc hút nang có tỷ lệ tái phát cao hơn cắt bỏ chỏm nang. Đối với nang nghi ngờ ác tính phải làm phẫu thuật nội soi cắt bỏ toàn bộ nang và một phần mô thận chung quanh nang.

Bệnh nang thận không thể phòng ngừa. Nên khám định kỳ mỗi 6 tháng để theo dõi diễn biến của nang và can thiệp điều trị kịp thời. Nên cân nhắc và tham khảo thêm ý kiến của các chuyên gia khi có quyết định can thiệp ngoại khoa những nang thận chưa có chỉ định.