Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 19/2024/QĐ-TTg ngày 15/11/2024 quy định lộ trình áp dụng mức tiêu chuẩn khí thải đối với xe cơ giới nhập khẩu và sản xuất, lắp ráp tại Việt Nam. Theo đó, từ ngày 1/7/2026, xe mô tô hai bánh sẽ chính thức áp dụng mức tiêu chuẩn khí thải (TCKT) Mức 4, thay vì Mức 3 như hiện nay. Trong khi đó, xe gắn máy hai bánh sẽ áp dụng TCKT Mức 4 từ ngày 1/7/2027, chuyển từ mức 2 lên mức 4.

Bộ GTVT cho biết, từ năm 2021, Bộ đã triển khai nghiên cứu xây dựng lộ trình áp dụng mức TCKT tương đương Euro 4 cho xe mô tô, xe gắn máy. Kết quả cho thấy việc nâng TCKT lên Mức 4 đối với xe mô tô là hoàn toàn khả thi và nhiều doanh nghiệp đã sẵn sàng cho việc này. Thậm chí, một số doanh nghiệp đã chủ động đầu tư công nghệ để sản xuất xe đạt TCKT Mức 4 phục vụ xuất khẩu.

Theo kết quả nghiên cứu, nếu áp dụng TCKT Mức 4 đối với xe mô tô, lượng khí thải độc hại sẽ giảm từ 50% - 60%. Với tốc độ tăng trưởng số lượng xe mô tô khoảng 3 triệu xe/năm như hiện nay, việc áp dụng TCKT mới sẽ mang lại hiệu quả đáng kể cho công tác bảo vệ môi trường không khí.

Quyết định này cũng phù hợp với xu hướng chung của khu vực ASEAN, khi nhiều nước đã áp dụng hoặc có lộ trình áp dụng TCKT tương đương Euro 4 cho xe mô tô, như Malaysia, Thái Lan, Singapore đang áp dụng Euro 4; Indonesia dự kiến áp dụng Euro 4 vào năm 2025, Philippines dự kiến áp dụng Euro 4 vào năm 2027. Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) cũng đã kiến nghị Bộ GTVT sớm đưa ra lộ trình này để hài hòa với các nước trong khu vực.

Tuy nhiên, đối với xe gắn máy hai bánh, việc chuyển đổi từ TCKT Mức 2 lên Mức 4 gặp nhiều khó khăn hơn do bỏ qua mức 3. Hơn nữa, các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe gắn máy hai bánh hầu hết là doanh nghiệp nhỏ trong nước, năng lực về đầu tư và công nghệ còn hạn chế. Chính vì vậy, Bộ GTVT cho rằng việc lùi thời điểm áp dụng TCKT Mức 4 đến ngày 1/7/2027 là phù hợp, tạo thời gian cho các doanh nghiệp chuyển đổi và thích ứng.

Việc áp dụng TCKT mới cho xe mô tô, xe gắn máy là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm môi trường từ khí thải giao thông. Quyết định này thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc thực thi các chủ trương, chính sách về bảo vệ môi trường, đồng thời tạo động lực thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng xanh trong giao thông vận tải. Các doanh nghiệp cũng cần chủ động đầu tư, nâng cấp công nghệ để đáp ứng yêu cầu mới, góp phần xây dựng một môi trường sống trong lành hơn cho cộng đồng.