Tượng mặt người bí ẩn và bẫy săn lâu đời
Mới đây, quần thể đồ đá cùng nhiều tác phẩm điêu khắc có niên đại lên tới 9.000 năm tuổi được phát hiện ở sa mạc phía đông nam Jordan.
Bộ Du lịch và Cổ vật Jordan cho biết quần thể di tích này được một nhóm các nhà khảo cổ học Jordan và Pháp phát hiện. Quần thể này từng là nơi thực hiện các nghi lễ độc đáo dành riêng cho việc săn bắn linh dương với các bẫy đá khổng lồ được gọi là "desert kites" (diều sa mạc). Những tác phẩm điêu khắc tại đây có quy mô lớn và lâu đời nhất trên thế giới.
Đây là kết quả của chuỗi hoạt động thuộc Dự án Khảo cổ Đông Nam Badia (SEBAP) được thực hiện từ tháng 10 năm 2021, với Mohammad B là người đứng đầu. Bên cạnh đó, hai nhà khoa học đã nghiên cứu khu vực này trong suốt hàng thập kỷ qua là Tarawneh và Wael Abu-Azizeh.
Những bẫy săn này lần đầu được phát hiện ở khu vực Jibal al-Khashabiyeh vào năm 2013. Theo đó, bẫy săn "diều sa mạc" bao gồm những bức tường đá dài dẫn con mồi tới nơi đã giăng sẵn những lồng nhốt. Từ đây, các nhà khoa học tiếp tục phát hiện ra các khu trại được dựng lên bởi những người thợ săn gần đó. Họ sống trong những túp lều tròn, tập trung quanh những bẫy săn linh dương khổng lồ. Vì vậy, nhiều loại đồ gốm và xương động vật được khai quật tại khu vực này.
Những khám phá mới này mang lại cái nhìn sâu sắc về tính sáng tạo và tâm linh của người cổ đại. Bên cạnh đó, hai tác phẩm chạm khắc trên đá tìm thấy được đặt tên là Ghassan và Abu Ghassan. Trong đó có một bức tượng cao hơn với chiều cao 112cm, được chạm khắc hình cánh diều sa mạc kết hợp với hình người. Bức còn lại cao 70cm và có khắc hình ảnh một khuôn mặt người.
Những phát hiện khác trong quần thể này bao gồm một hòn đá thờ được dùng trong các nghi lễ, một lò sưởi cùng một bộ sưu tập được sắp xếp cẩn thận với khoảng 150 hóa thạch biển, các bức tượng nhỏ hình động vật và các đồ vật bằng đá lửa được chế tạo đầy tinh xảo. SEBAP cho biết trong tuyên bố của mình: "Đây là mô hình kiến trúc duy nhất thuộc loại này trong thời đồ đá mới được tìm thấy trên thế giới cho đến nay".
Nhóm nghiên cứu cũng cho biết thêm rằng bàn thờ và lò sưởi có khả năng được sử dụng để cúng tế.
“Việc thực hiện nghi lễ rất có thể được dùng để kêu gọi sự giúp sức của các lực lượng siêu nhiên để có được những cuộc săn lùng thành công và tìm được nhiều con mồi. Phát hiện này cũng làm sáng tỏ hoàn toàn về tính biểu tượng, biểu hiện nghệ thuật cũng như văn hóa tinh thần của những cộng đồng người săn bắt linh dương thời kỳ đồ đá mới chưa được biết đến cho đến nay", theo SEBAP