Lãi suất điều hành có thể chỉnh thêm
Dư địa tăng tiếp lãi suất điều hành sẽ tùy thuộc vào diễn biến áp lực các yếu tố bên ngoài, lạm phát trong nước và áp lực mất giá của tiền đồng.
Hiện tại, lãi suất điều hành đã trở lại mức trước đại dịch vào cuối năm 2019, dư địa tăng tiếp lãi suất điều hành sẽ tùy thuộc vào diễn biến áp lực các yếu tố bên ngoài (Fed, diễn biến chỉ số DXY, đồng NDT), lạm phát trong nước và áp lực mất giá của tiền đồng như cung - cầu ngoại tệ, triển vọng cán cân thanh toán, dự trữ ngoại hối, thanh khoản tiền đồng.
Cả ba yếu tố này đều đang hỗ trợ khả năng NHNN sẽ điều chỉnh tăng thêm lãi suất điều hành. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể sẽ điều chỉnh tăng thêm lãi suất điều hành ít nhất 0,5-1 điểm % trong quý IV/2022 đến quý I/2023.
Riêng trong tháng 10/2022, tiền đồng đã mất giá 4,1% so với đồng USD, gần xấp xỉ mức mất giá của tiền đồng trong suốt 9 tháng đầu năm. So với các đồng tiền khác, áp lực mất giá của tiền đồng là mạnh nhất trong tháng qua. Trước áp lực tỷ giá tăng cao, NHNN đã nâng lãi suất điều hành thêm 1 điểm %. Trong tuần cuối tháng 10, tỷ giá nhìn chung đã ổn định trở lại và tỷ giá USDVND cũng không phản ứng nhiều sau quyết định nâng lãi suất 0,75 điểm % của Fed vào ngày 2/11.
Ngày 24/10, NHNN thông báo tăng loạt lãi suất điều hành và áp dụng từ ngày 25/10. Theo đó, mức lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng tại các tổ chức tín dụng là 6%/năm, thay vì 5%/năm như mức cũ. Riêng quỹ tín dụng nhân dân và tổ chức tài chính vi mô áp dụng mức lãi suất tối đa cho tiền gửi kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng là 6,5% một năm. Với khoản tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng, trần lãi suất được nâng từ 0,5% lên 1% một năm.
Bên cạnh đó, 2 loại lãi suất điều hành khác gồm lãi suất tái cấp vốn; tái chiết khấu cũng tăng thêm 1 điểm phần trăm, lên tương ứng 6% một năm và 4,5% một năm. Lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của tổ chức tín dụng đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế tăng từ 4,5%/năm lên 5,5%/năm.
Quyết định tăng lãi suất điều hành được NHNN giải thích do áp lực lạm phát toàn cầu ở mức cao. Trong bối cảnh này, Fed đã 5 lần điều chỉnh tăng lãi suất mục tiêu lên mức 3-3,25% một năm và dự báo còn tiếp tục tăng trong các tháng cuối năm 2022 và năm 2023. Ngoài ra, việc đồng USD lên giá mạnh đã làm gia tăng áp lực lên mặt bằng lãi suất và tỷ giá trong nước, tạo sức ép lên lạm phát.