Đoàn công tác của Cục Đường bộ Việt Nam vừa có buổi kiểm tra trực tiếp chiều ngày 29/5 tại hiện trường kiểm soát tải trọng xe tại Km78+830 QL.5 (hướng Hải Phòng - Hà Nội) và Km8+150 QL.5 (hướng Hà Nội - Hải Phòng) đi vào hoạt động trong tháng 6.

Đại diện Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, công việc trên là một phần trong kế hoạch thực hiện các nội dung liên quan đến công tác kiểm tra tải trọng xe (KTTTX) tại Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ trong tình hình mới; triển khai Thông báo của Bộ GTVT tại về công tác kiểm soát tải trọng xe trên QL.5 và chỉ đạo của Cục trưởng Cục ĐBVN về rà soát hoàn thiện các yêu cầu, điều kiện sớm sử dụng các bộ thiết bị cân kiểm tra tải trọng xe cơ giới đã lắp đặt tại khu vực Km78/QL.5 để phát hiện vi phạm hành chính và xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.

Theo đó, bốn bộ cân KTTTX tự động do JICA viện trợ không hoàn lại cho Cục ĐBVN lắp đặt tại Km78+830(T)/QL.5 (2 bộ cân chiều Hải Phòng - Hà Nội) và Km78+150(P) QL.5 (2 bộ cân chiều Hà Nội - Hải Phòng) đã được xác lập quyền sở hữu toàn dân và phê duyệt phương án xử lý đối với tài sản do tổ chức, cá nhân chuyển giao quyền sở hữu cho Nhà nước Việt Nam. Cục ĐBVN đã có quyết định giao cho Khu QLĐB I quản lý tài sản và vận hành, khai thác 4 bộ cân trên.

Các bộ cân KTTTX tự động này đã được Viện Đo lường Việt Nam cấp Giấy chứng nhận kiểm định, cấp chính xác F10 (độ chính xác áp dụng cho các thiết bị đo Nhóm II). Thời hạn kiểm định gần nhất với làn 2 hướng Hải Phòng - Hà Nội có thời hạn đến 29/2/2024; 3 bộ cân còn lại thời hạn đến 31/8/2023.

Kết quả đưa 2 bộ cân KTTTX tự động tại Km78+830/QL.5(T) vào hoạt động thí điểm kiểm soát và xử lý các phương tiện vi phạm tải trọng trên QL.5 (từ ngày 15/8/2020 đến ngày 31/12/2021) đã mang lại hiệu quả rất cao trong công tác kiểm soát xe quá tải trên QL.5. Tỉ lệ bình quân số lượt xe tải vi phạm mức bị xử phạt trên số lượt xe đã cân giảm từ 6,9% xuống còn 0,12% (giảm 57,5 lần). Tỉ lệ số lượt xe tải vi phạm bình quân trên ngày giảm từ 176 lượt xe trên ngày xuống còn 1,5 lượt xe/ngày (giảm 117,3 lần). Mức độ vi phạm không cao, chủ yếu vi phạm vượt khối lượng toàn bộ cho phép (tổng tải trọng) ở mức trên 10% đến 30%.

Kết quả trên cũng cho thấy, việc đưa vào sử dụng các bộ cân KTTTX tự động 24/24h trong mọi điều kiện thời tiết; giám sát 100% số lượt xe lưu thông trên đoạn đường đặt thiết bị cân; bảo đảm khách quan, không cần lực lượng chức năng có thẩm quyền làm việc trực tiếp tại hiện trường. Chi phí cho việc vận hành, khai thác dữ liệu và xử phạt rất thấp. Đồng thời, với sự tuyên truyền từ những lái xe, chủ xe vi phạm bị phát hiện, xử phạt, tình trạng xe quá tải nhanh chóng được ngăn chặn, chấm dứt, tạo hiệu ứng tích cực trong xã hội nói chung và việc chấp hành các quy định của pháp luật về giao thông đường bộ nói riêng.

Trao đổi với PV, ông Trần Đức Trung - Phó trưởng phòng Quản lý bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông (Cục Đường bộ Việt Nam) cho biết kết quả thí điểm thể hiện tính ưu việt của các bộ cân này, Cục ĐBVN đã báo cáo Bộ GTVT kết thúc giai đoạn thí điểm và chuyển sang giai đoạn chính thức. Theo kế hoạch từ 1/6, với chiều Hải Phòng đi Hà Nội sẽ chính thức đưa vào kiểm soát tải trọng xe và xử phạt theo quy định của pháp luật. Đồng thời, Cục đã báo cáo Bộ GTVT cho phép sửa đổi bổ sung Quy chuẩn 66 để đưa các quy định tiêu chuẩn kỹ thuật đối với trạm cân tự động tương tự như các bộ cân tự động hiện nay đang lắp đặt ở Việt Nam. Bên cạnh đó, Cục cũng tham mưu cho Bộ GTVT phát triển, đầu tư xây dựng, lắp đặt, sử dụng các hệ thống cân tự động trên các tuyến quốc lộ, các tuyến đường bộ ở Việt Nam, đặc biệt ưu tiên các tuyến cao tốc và các tuyến đường trọng điểm như QL.1, đường Hồ Chí Minh,...

“Đây là một công nghệ mới, thời gian gần đây chúng tôi đã có kết quả thí điểm và thành công, Cục cũng đã báo cáo bộ GTVT  cho phép đưa vào chính thức, đó là cơ sở quan trọng. Vừa rồi chúng tôi đã trình Bộ, Bộ cũng đã cho phép xây dựng quy chuẩn, dự kiến ban hành trong năm 2023. Ngoài ra, chúng tôi cũng đang nghiên cứu, hướng dẫn cho các địa phương, các tổ chức cá nhân có nhu cầu đầu tư cân trọng áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài và trình Bộ GTVT cũng như cấp có thẩm quyền để cho phép áp dụng tại Việt Nam”, ông Trung chia sẻ.

Theo ông Nguyễn Xuân Lâm - Phó Giám đốc Khu Quản lý Đường bộ I, thực hiện chỉ đạo của Cục ĐBVN, Khu QLĐB I đã xây dựng Quy trình quản lý vận hành và Quy trình trích xuất dữ liệu để làm cơ sở cho việc xử phạt hành chính. Khu QLĐB I sẽ thực hiện nhiệm vụ khai thác dữ liệu và quản lý vận hành trạm cân này. Căn cứ vào các quy trình đã được ban hành, đơn vị sẽ bố trí lực lượng chuyên môn quản lý vận hành, đảm bảo cho trạm cân hoạt động bình thường cũng như việc truyền dữ liệu được chính xác, khách quan để làm căn cứ cho việc xử phạt hành chính.

Ông Lê Đăng Duy - Trưởng phòng Thanh tra an toàn (Khu Quản lý Đường bộ I) cho hay, khi dữ liệu của hệ thống cân đi vào hoạt động thì lực lượng chức năng sẽ giảm thiểu được một phần sức người. Các dữ liệu sẽ được kết nối với hệ thống máy tại Khu QLĐB I, đồng thời các xe vi phạm sẽ được Phòng Thanh tra an toàn chuyển thông tin cho Thanh tra Sở GTVT Hải Phòng xử phạt. “100% các phương tiện lưu thông qua sẽ phải qua cân, do đó các xe quá tải không thể trốn tránh được”, ông Duy khẳng định.

Chứng kiến việc bộ cân tự động chuẩn bị đi vào hoạt động, ông Nguyễn Đức Hạnh, trú tại thôn Kim Sơn, xã Lê Thiện, huyện An Dương - TP. Hải Phòng cho biết: “Chúng tôi rất mừng bởi vì ở đây chúng tôi đã chứng kiến rất nhiều cảnh ổ trâu ổ bò của đường do các xe chở tải trọng gấp nhiều lần... Từ khi trạm cân xây dựng và đưa vào hoạt động, tôi thấy giảm hẳn được lượng xe quá tải, chúng tôi thấy yên tâm hơn. Chúng tôi rất muốn (nhân rộng mô hình cân tải trọng – PV), vì đây là công nghệ mới do Nhật Bản tài trợ, có mô hình như thế này tôi muốn nhân rộng lên, xử phạt minh bạch, không có một thế lực nào áp đặt vào để can thiệp được nữa. Tôi rất mong Cục Đường bộ và Chính phủ chỉ đạo một cách triệt để, để đảm bảo an toàn giao thông”.

Trước đó, ngày 26/5, Cục ĐBVN đã tổ chức cuộc họp xem xét, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị sớm hoàn thành các nội dung liên quan và quyết định thông báo đưa 2 bộ cân KTTTX tự động tại Km78+830(T)/QL.5 (chiều Hải Phòng – Hà Nội) vào sử dụng từ 0h ngày 1/6 và đưa 2 bộ cân KTTTX tự động tại Km78+150(P)/QL.5 (chiều Hà Nội - Hải Phòng) vào sử dụng từ 0h ngày 15/6.