Áp lực tăng lên của lãi suất cho vay sẽ có độ trễ so với thời điểm tăng của lãi suất huy động và có sự phân hoá giữa mức tăng và thời điểm tăng giữa các ngành nghề. Theo đó, từ đầu năm tới nay, nhiều ngân hàng thương mại cổ phần (TMCP) đã tăng lãi suất huy động ở các kỳ hạn với mức tăng 0,9-1,1 điểm %. Tại những ngân hàng TMCP vừa và nhỏ, mức tăng lãi suất có thể tăng đến 1,5 điểm %, đạt khoảng 8% cho kỳ hạn trên 12 tháng.

Xu hướng tăng của lãi suất huy động được xem là phản ứng hợp lý khi mặt bằng lãi suất ở nhiều quốc gia đang trong xu hướng tăng. Xu hướng tăng của lãi suất huy động tiếp diễn và mặt bằng lãi suất huy động có thể tăng 1,5-2 điểm % trong cả năm 2022.

Tính đến 20/9/2022, huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 4,04% (cùng thời điểm năm 2021 tăng 4,28%). Tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đạt 10,54% (cùng thời điểm năm 2021 tăng 7,17%). Thực tế này có thể được lý giải do nhu cầu tín dụng phục vụ sản xuất kinh doanh sau dịch tăng cao.

Về tỷ giá, không loại trừ khả năng VND có thể giảm giá trên 5%. Mặc dù đã liên tiếp có những điều chỉnh mạnh tay cả về tỷ giá và lãi suất điều hành, nhưng áp lực lên các chỉ báo vĩ mô vẫn chưa có tín hiệu hạ nhiệt.

Bên cạnh đó, trong giai đoạn này, Fed vẫn đang trong xu hướng tăng lãi suất để ứng phó với lạm phát. Do đó, USD sẽ lên giá và sau đó duy trì sức mạnh tương đối so với các ngoại tệ mạnh khác. Đối với các ngân hàng trung ương lớn khác điển hình là ECB sẽ phải cân nhắc những điều chính quyết liệt hơn.

Việc phải liên tiếp can thiệp nâng tỷ giá bán ngoại tệ chỉ một thời gian ngắn sau động thái tăng lãi suất điều hành (22/9) cho thấy các áp lực lên các biến số kinh tế kinh tế vĩ mô chưa có bất kỳ dấu hiệu nào hạ nhiệt. NHNN nhiều khả năng vẫn phải tiếp tục sử dụng đều đặn, linh hoạt các công cụ tỷ giá, lãi suất với các diễn biến khó lường của thị trường. 

Về trái phiếu, tại thị trường trái phiếu sơ cấp, lãi suất trúng thầu liên tục nhích tăng trong suốt cả quý. Cụ thể, lãi suất trúng thầu ghi nhận ở mức ở 2,93% (tăng 0,45 điểm % so với quý trước) và 3,30% (tăng 0,52 điểm % so với quý trước) cho các kỳ hạn 10 năm và 15 năm. Có 46.195 tỷ đồng trái phiếu được huy động trên thị trường sơ cấp, tăng 40,8% so với quý trước.

Bên cạnh đó, mức chênh lệch lớn vẫn được ghi nhận giữa thị trường sơ cấp và thứ cấp.

Về thị trường trái phiếu thứ cấp, lợi suất trái phiếu bật tăng mạnh, trong đó ghi nhận áp lực tăng nhiều vào kỳ hạn ngắn. Mặt khác, có 399.343 tỷ đồng được giao dịch trên thị trường thứ cấp, giảm 24,8% so với quý trước.

Dự báo càng về cuối năm đặc biệt là vào cuối tháng 11 và tháng 12, các áp lực liên quan đến thanh khoản sẽ càng gia tăng. Với dự báo này, thanh khoản thị trường trái phiếu sẽ càng cô đọng về mức thấp.

Ngoài ra, diễn biến ảm đạm trong giai đoạn tới của thị trường trái phiếu Chính phủ sẽ chưa thể sớm chấm dứt trong giai đoạn chi phí vốn của thị trường tài chính nói riêng cũng như nền kinh tế nói chung đang tăng nhanh và mạnh trong thời gian ngắn. Kéo theo đó là quá trình tái cơ cấu danh mục tài sản, đánh giá lại rủi ro trên quy mô toàn cầu.