Hướng dẫn thủ tục hưởng bảo hiểm xe máy
Về một số thủ tục hưởng tiền bồi thường bảo hiểm xe máy khi bị tai nạn giao thông. Đầu tiên, thông báo cho doanh nghiệp bảo hiểm (khoản 2 Điều 16 Nghị định 03/2021/NĐ-CP).
Mức phí bảo hiểm xe máy bắt buộc được áp dụng theo Thông tư 04/2021/TT-BTC như sau (chưa bao gồm 10% VAT). Cụ thể, xe mô tô 2 bánh dưới 50cc, xe máy điện: 55.000 đồng/năm. Xe mô tô hai bánh trên 50cc: 60.000 đồng/năm. Các mô tô bánh và các loại xe gắn máy còn lại: 290.000 đồng/năm.
Về một số thủ tục hưởng tiền bồi thường bảo hiểm xe máy khi bị tai nạn giao thông. Đầu tiên, thông báo cho doanh nghiệp bảo hiểm (khoản 2 Điều 16 Nghị định 03/2021/NĐ-CP). Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày xảy ra tai nạn (trừ trường hợp bất khả kháng), bên mua bảo hiểm, người được bảo hiểm phải gửi thông báo tai nạn bằng văn bản hoặc thông qua hình thức điện tử cho doanh nghiệp bảo hiểm.
Tiếp đó, giám định (khoản 1 Điều 12 Nghị định 03/2021/NĐ-CP). Khi xảy ra tai nạn, doanh nghiệp bảo hiểm hoặc người được doanh nghiệp bảo hiểm ủy quyền phải phối hợp chặt chẽ với chủ xe cơ giới, người lái xe và bên thứ ba hoặc người đại diện hợp pháp của các bên liên quan thực hiện việc giám định tổn thất để xác định nguyên nhân và mức độ tổn thất. Kết quả giám định phải lập thành văn bản có chữ ký của các bên liên quan. Chi phí giám định thiệt hại do doanh nghiệp bảo hiểm chi trả.
Ngoài ra, nhận tạm ứng bồi thường bảo hiểm (khoản 2 Điều 14 Nghị định 03/2021/NĐ-CP). Đối với thiệt hại về sức khỏe, tính mạng thì trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được thông báo của bên mua bảo hiểm, người được Bảo hiểm về vụ tai nạn, doanh nghiệp bảo hiểm phải tạm ứng bồi thường đối với thiệt hại về sức khỏe, tính mạng, cụ thể:
Trường hợp đã xác định được vụ tai nạn thuộc phạm vi bồi thường thiệt hại. Theo đó, 70% mức bồi thường bảo hiểm theo quy định/1 người/1 vụ đối với trường hợp tử vong; 50% mức bồi thường Bảo hiểm theo quy định/1 người/1 vụ đối với trường hợp tổn thương bộ phận được điều trị cấp cứu; Trường hợp chưa xác định được vụ tai nạn thuộc phạm vi bồi thường thiệt hại; 30% mức trách nhiệm bảo hiểm theo quy định/1 người/1 vụ đối với trường hợp tử vong; 10% mức trách nhiệm bảo hiểm theo quy định/1 người/1 vụ đối với trường hợp tổn thương bộ phận được điều trị cấp cứu.
Cuối cùng, nộp hồ sơ yêu cầu bồi thường.
Về thực trạng sử dụng bảo hiểm bắt buộc xe máy hiện nay, theo bản góp ý về Dự thảo Nghị định quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới; bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc; bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng của VCCI, sau hơn 10 năm triển khai Nghị định 103/2008/NĐ-CP, tỷ lệ chi trả bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự với xe máy vẫn ở mức rất thấp, gần 6% năm 2019 (với 45 tỷ đồng chi trả trên 765 tỷ đồng phí bảo hiểm).
Tỷ lệ này thấp hơn rất nhiều các loại bảo hiểm bắt buộc khác, cụ thể là tỷ lệ chi trả của bảo hiểm trách nhiệm dân sự của ô tô là khoảng 33%, bảo hiểm cháy nổ là 31%.
VCCI đánh giá, so với biện pháp đòi bồi thường khác, bảo hiểm có ưu điểm là chi trả nhanh hơn đối với người bị tai nạn và giảm áp lực tài chính đối với người phải bồi thường, từ đó tạo ra giá trị thặng dư cao hơn cho cùng một số tiền bồi thường.
Tuy nhiên, với số tiền chi trả chỉ 45 tỷ đồng rất khó có thể thuyết phục rằng lợi ích mang lại từ khoản tiền bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe máy lớn hơn chi phí xã hội phải bỏ ra là 765 tỷ đồng. Như vậy, nhìn về mặt tổng lợi ích cho xã hội, bảo hiểm bắt buộc với xe máy không bảo đảm nguyên tắc lợi ích lớn hơn chi phí.
Vì vậy, trong văn bản góp ý, đơn vị trên đã đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc thu hẹp phạm vi chủ thể có nghĩa vụ bắt buộc mua bảo hiểm trách nhiệm xe cơ giới, theo hướng loại trừ trường hợp xe máy. Theo đó, việc mua bảo hiểm xe máy, bao gồm cả bảo hiểm trách nhiệm dân sự và các loại bảo hiểm khác cần dựa trên sự tự nguyện thoả thuận của các bên.
"Chính sách về bảo hiểm bắt buộc với xe máy đã tồn tại hơn 30 năm, trải qua nhiều lần sửa đổi nhưng hiệu quả mang lại cho xã hội rất thấp, thể hiện qua số tiền chi trả ít ỏi, chỉ bằng 6% so với chi phí xã hội phải bỏ ra...", VCCI cho biết.