RAM và swap space

Mọi máy tính, kể cả điện thoại của bạn, đều sử dụng Bộ nhớ Truy xuất Ngẫu nhiên (Random Access Memory - RAM). Các chương trình đang chạy, dữ liệu của chúng và hệ điều hành, tất cả đều được lưu trữ trong RAM khi máy đang hoạt động.

Mười năm trước, các thiết bị Android có bộ nhớ RAM 512MB hoặc 1GB. Tuy nhiên, dung lượng RAM trung bình của các thiết bị đã tăng lên một cách nhanh chóng. Vào năm 2014, nhiều thiết bị cao cấp có RAM 3GB và trong năm 2016 và 2017, 4GB đã trở thành tiêu chuẩn. Giờ đây, 4GB hiện được coi là mức tối thiểu cho một thiết bị mới.

Bất kể thiết bị của bạn có bao nhiêu RAM, đó là tài nguyên hữu hạn phải được quản lý. Khi bạn bắt đầu một ứng dụng mới trên Android, nó cần chiếm một phần bộ nhớ. Các ứng dụng và game đơn giản sẽ sử dụng vài trăm MB. Các trò chơi phức tạp hơn có thể sử dụng đến 1 GB RAM và các game cao cấp có thể sử dụng tới 1,5 GB RAM.

4GB RAM là đủ chỗ cho một số trò chơi hoặc ứng dụng trung bình, cùng với hệ điều hành hoạt động cùng nhau. Tuy nhiên, đến một lúc nào đó, sẽ không còn RAM trống nữa.

Để xử lý tình huống này, các máy tính hiện đại sử dụng một kỹ thuật được gọi là swapping (hoán đổi). Swapping là tiến trình thực hiện việc copy một page (trang) của bộ nhớ đến một không gian đã được cấu hình trước trên khu vực lưu trữ (gọi là swap space), để giải phóng các page của bộ nhớ trong RAM. 

Nếu sau này cần bộ nhớ hoán đổi đó, các page bộ nhớ đã lưu sẽ được sao chép trở lại vào RAM (swapped-in). Điều này làm tăng đáng kể dung lượng bộ nhớ có sẵn để lưu trữ ứng dụng và dữ liệu, nhưng nó chậm hơn nhiều so với RAM.

Máy tính sử dụng bộ nhớ ngoài (ổ cứng, SSD) làm swap space. Android sử dụng một kỹ thuật hơi khác. Thay vì ghi các page vào khu vực lưu trữ, Android nén dữ liệu và ghi lại vào RAM. Đây được gọi là zRAM, theo truyền thống Unix/Linux sử dụng "z" để biểu thị nén dữ liệu. zRAM là một module Linux kernel được thiết kế để tạo khối nén bên trong RAM, được sử dụng làm swap space.

Nếu chúng ta giả định tỷ lệ nén 50%, 128KB RAM có thể giảm xuống còn 64KB, giải phóng 64KB. Linux kernel xem zRAM như swap space truyền thống. Bộ nhớ nén không thể đọc trực tiếp, vì vậy nếu cần, nó phải được giải nén và sao chép lại, giống như quá trình swap-in truyền thống.

Tuy nhiên, swap space (đặc biệt là zRAM) cũng là một tài nguyên hạn chế. Nếu Android hết không gian hoán đổi thì nó cần phải bắt đầu loại bỏ các ứng dụng đã có trong bộ nhớ. Điều đó có nghĩa là một ứng dụng bạn muốn quay lại sử dụng có thể bị buộc đóng, vì Android phải nhường chỗ cho ứng dụng mới mà bạn muốn khởi chạy.

Tất cả điều này có nghĩa là bạn càng có nhiều RAM, bạn càng có thể lưu giữ nhiều ứng dụng cùng lúc trong bộ nhớ mà không cần Android loại bỏ các ứng dụng cũ hơn. RAM ít hơn có nghĩa là Android cần xóa ứng dụng khỏi bộ nhớ thường xuyên hơn. Như vậy, dung lượng RAM lý tưởng là bao nhiêu?

Thử nghiệm để tìm dung lượng RAM lý tưởng

Để xác định dung lượng RAM lý tưởng, Gary Sims, nhân viên của AndroidAuthority và là một cựu kỹ sư phần mềm, đã làm thử nghiệm trên 3 smartphone: Samsung Galaxy S21 Ultra với 12GB RAM, OnePlus 9 Pro với 8GB RAM và Pixel 3XL với 4GB RAM. Các thiết bị của Samsung và Google chạy Android 12, trong khi OnePlus chạy Android 11.

Trên mỗi điện thoại, anh ghi nhận dung lượng RAM trống và dung lượng swap space được sử dụng. Sau đó, anh khởi chạy một game, ghi nhận dung lượng RAM mà game đó sử dụng, sau đó xem xét các thay đổi với RAM trống và swap space. Gary lặp lại các bước này cho đến khi Android buộc phải xóa ứng dụng đã có trong bộ nhớ.

Dưới đây là danh sách các game và ứng dụng đã sử dụng, cùng với dung lượng RAM trung bình mà chúng chiếm:

Subway Surfers — 750MB

1945 Airforce — 850MB

Candy Crush — 350MB

Brawl Stars — 500MB

Minecraft — 800MB

Asphalt 9 — 800MB

Shadowgun Legends — 900MB

Elder Scrolls Blades — 950MB

Genshin Impact — 1,4GB

Chrome — 2,2GB

Vậy, bạn cần bao nhiêu RAM trên điện thoại Android?

Rõ ràng, 4GB là không đủ cho một lượng đa nhiệm trung bình. Chỉ ba hoặc bốn game gần nhất sẽ còn trong bộ nhớ. Các ứng dụng làm việc đa phần sẽ yêu cầu ít hơn game, vì vậy bạn có thể chạy năm hoặc sáu ứng dụng nhỏ cùng nhau trước khi một số ứng dụng cần phải tải lại khi bạn quay trở về dùng nó. 6GB RAM sẽ giúp giảm bớt vấn đề này.

12GB trên Galaxy S21 Ultra là rất tốt và được quản lý hiệu quả. Ít nhất 15 game, bao gồm một số game lớn, có thể vẫn hoạt động đồng thời, bao gồm cả các trang đang hoạt động của Google Chrome. Có lẽ người dùng sẽ không thể phàn nàn hoặc thất vọng với khả năng đa nhiệm này.

Mặc dù OnePlus 9 Pro quản lý RAM một cách hơi quá mức, nhưng việc sử dụng RAM Boost trong thời gian dài sẽ giúp Android tận dụng tốt hơn 8GB RAM của nó. Nhưng 8GB trên các thiết bị khác có thể sẽ được sử dụng tốt hơn trên OnePlus.

Dựa trên kết quả, khuyến nghị của Android Authority là nên nhắm đến 6GB RAM khi mua một chiếc smartphone giá thấp. Đối với các thiết bị tầm trung hoặc cao cấp, 8GB sẽ mang lại trải nghiệm đa nhiệm tốt ở hiện tại và vẫn ổn trong tương lai. RAM 12GB trên Galaxy S21 Ultra rõ ràng là rất tốt và sẽ cung cấp trải nghiệm tổng thể tuyệt vời cho cả những người dùng yêu cầu cao. Chúng ta có cả những smartphone RAM 16GB, nhưng con số này vẫn chưa thật sự cần thiết ở thời điểm hiện tại.

Bạn có thể xem video quá trình thử nghiệm tại đây.