Mặt bằng "cản" tiến độ giải ngân
So với cùng kỳ năm 2022, kết quả giải ngân 6 tháng đầu năm 2023 cao gấp 2 lần giá trị và cao hơn 7%.
Thông tin tại cuộc họp kiểm điểm, đánh giá tiến độ giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng đầu năm của Bộ GTVT sáng ngày 28/6, ông Bùi Quang Thái, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch-Đầu tư (Vụ KHĐT) cho biết, năm 2023 Bộ GTVT được Thủ tướng Chính phủ giao hơn 95.200 tỷ đồng. Trong đó, vốn giao năm 2023 là hơn 94.100 tỷ đồng, vốn kéo dài năm 2022 sang năm 2023 là hơn 1.000 tỷ đồng. Đến nay, Bộ GTVT giao chi tiết cho các dự án với tổng số 95.196 tỷ đồng (đạt 99,9%).
Tính đến ngày 30/6, Bộ GTVT ước giải ngân khoảng 35.627 tỷ đồng, đạt hơn 37% kế hoạch năm, cao hơn mức trung bình chung của cả nước. So với cùng kỳ năm 2022, kết quả giải ngân 6 tháng đầu năm 2023 cao gấp 2 lần giá trị và cao hơn 7%.
Vụ KHĐT cũng cho biết, giá trị giải ngân 6 tháng đầu năm tập trung ở các dự án cao tốc Bắc-Nam, đạt 24.466 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng khoảng 69% giá trị giải ngân của cả Bộ GTVT.
Một số nhóm dự án đáp ứng sản lượng giải ngân so với kế hoạch đăng ký như các dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 1 giải ngân hơn 7.000 tỷ đồng (đạt 103%); Các dự án ODA giải ngân gần 4.500 tỷ đồng (đạt 111%); các dự án trong nước khác giải ngân 6.350 tỷ đồng (đạt 115% so với kế hoạch đăng ký).
Tuy nhiên, bên cạnh các dự án đang giữ tốc độ giải ngân tốt vẫn còn một số dự án chưa đáp ứng kế hoạch đã đăng ký với Bộ GTVT, nguyên nhân chậm giải ngân là do thiếu mặt bằng. Cụ thể, 2 dự án thành phần cao tốc Bắc-Nam đoạn: Bãi Vọt-Hàm Nghi, Hàm Nghi-Vũng Áng không theo kịp kế hoạch giải ngân.
Giải thích về việc chậm kế hoạch, Giám đốc Ban QLDA Thăng Long cho rằng, nguyên nhân do kế hoạch được xác định trên cơ sở giải phóng mặt bằng (GPMB). Tuy nhiên, công tác đền bù, GPMB các khu vực đất thổ cư, di dời hạ tầng kỹ thuật do địa phương triển khai gặp khó khăn nên tiến độ giải ngân bị chậm lại.
Tại dự án Quảng Ngãi-Hoài Nhơn, Giám đốc Ban QLDA 2 cho biết, kết quả giải ngân hai quý đầu năm chưa được như mong muốn cũng do thiếu mặt bằng. Đơn cử với tỉnh Quảng Ngãi, theo kế hoạch, trong tháng 6 sẽ giải ngân hơn 1.000 tỷ đồng nhưng đến nay mới giải ngân khoảng 530 tỷ đồng; Thị xã Hoài Nhơn (Bình Định) chỉ được 273/973 tỷ đồng kế hoạch.
Bên cạnh thách thức mặt bằng, một yếu tố nữa cản tiến độ giải ngân đó là tình trạng thiếu vật liệu, đặc biệt tại các dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2.
Theo báo cáo của Cục Quản lý đầu tư xây dựng, tính đến nay, các nhà thầu đã hoàn thiện hồ sơ và trình Sở TN&MT các tỉnh 58/87 mỏ đất, 11/25 mỏ cát; các địa phương đã cơ bản xác nhận khối lượng khai thác 18/58 mỏ đất , 2/11 mỏ cát.
Bộ TN&MT đã có văn bản làm rõ thêm về thủ tục, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện gửi các bộ, các địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến khai thác, cung ứng vật liệu xây dựng thông thường.
Riêng khu vực đồng bằng sông Cửu Long, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đến nay, tỉnh An Giang đang triển khai các thủ tục để bố trí khoảng 1,1 triệu m3, Vĩnh Long khoảng 1,1 triệu m3, tỉnh Đồng Tháp đã bố trí được khoảng 1,9 triệu m3 (dự kiến tiếp tục bố trí khoảng 5,1 triệu m3).
“Bộ GTVT đã chỉ đạo các Ban QLDA, nhà thầu thi công và các đơn vị liên quan khẩn trương phối hợp với các sở, ngành, địa phương để hoàn thiện các thủ tục khai thác vật liệu cho dự án, đảm bảo tiến độ thi công và tiến độ giải ngân”, lãnh đạo Cục Quản lý đầu tư xây dựng cho hay.