Thông thường khi mua trả góp xe máy, ô tô thì bên ngân hàng hay các tổ chức tín dụng sẽ giữ bản gốc và chỉ giao cho chủ phương tiện bản sao của giấy đăng ký xe. Trong khi trước đây, các quy định của pháp luật chưa cụ thể nên chủ phương tiện có thể bị các lực lượng chức năng xử phạt bởi họ không có bản gốc giấy tờ xe trong tay.

Tuy nhiên, Nghị định 100/2019/NĐ-CP (gọi tắt là Nghị định 100) ngày 30/12/2019 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt cho phép người tham gia giao thông trong một số trường hợp được sử dụng bản sao thay vì bản gốc giấy tờ xe.

Cụ thể, theo Khoản 13, Điều 80, Nghị định 100, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông được sử dụng bản sao chứng thực giấy đăng ký xe kèm bản gốc giấy biên nhận của tổ chức tín dụng còn hiệu lực, thay cho bản chính giấy đăng ký xe trong thời gian tổ chức tín dụng giữ bản chính giấy đăng ký xe. Tuy nhiên, chủ xe cần lưu ý mang theo cả bản gốc giấy biên nhận còn hiệu lực của ngân hàng, tổ chức tín dụng để tránh bị xử phạt. Trường hợp chỉ xuất trình được bản sao giấy tờ xe thì người điều khiển phương tiện sẽ bị phạt với lỗi không mang theo giấy đăng ký xe với mức từ 200-400 ngàn đồng đối với ô tô và từ 100-200 ngàn đồng đối với xe máy. 

Bên cạnh đó, tại Điều 58 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 có quy định điều kiện của người lái xe tham gia điều khiển phương tiện phải mang theo các giấy tờ như đăng ký xe; giấy phép lái xe đối với người điều khiển xe cơ giới quy định tại Điều 59 của Luật này; giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới quy định tại Điều 55 của Luật này; giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.

Mặt khác, Điều 20a Nghị định 163/2006/NĐ-CP ngày 29/12/2006 về giao dịch bảo đảm (đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 11/2012/NĐ-CP ngày 22/02/2012) quy định: “Trong trường hợp tài sản thế chấp là tàu bay, tàu biển hoặc phương tiện giao thông quy định tại Điều 7a của Nghị định này thì bên thế chấp giữ bản chính Giấy chứng nhận sở hữu tàu bay, Giấy chứng nhận đăng ký tàu biển Việt Nam, Giấy đăng ký phương tiện giao thông trong thời hạn hợp đồng thế chấp có hiệu lực”. Được biết, Điều 7a của Nghị định 163/2006/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung) quy định về các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, phương tiện thủy nội địa và phương tiện giao thông đường sắt.

Như vậy, khi tham gia giao thông người điều khiển phương tiện bắt buộc phải mang theo các giấy tờ quy định tại Điều 58 Luật giao thông đường bộ. Đối với trường hợp có giao dịch bảo đảm thì bên thế chấp là bên giữ bản chính Giấy đăng ký phương tiện giao thông trong thời hạn hợp đồng thế chấp có hiệu lực. Do đó, nếu khi bị kiểm tra mà người điều khiển phương tiện tham gia giao thông không xuất trình được Giấy đăng ký xe thì sẽ bị xử phạt theo quy định tại Nghị đinh 46/2016/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt.

Người điều khiển xe môtô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe môtô và các loại xe tương tự xe gắn máy không mang theo Giấy đăng ký xe sẽ bị phạt tiền từ 80.000 đồng đến 120.000 đồng. Người điều khiển xe ôtô, máy kéo và các loại xe tương tự xe ôtô không mang theo Giấy đăng ký xe sẽ bị phạt tiền từ 200.000 đồng đến 400.000 đồng.

Khẳng định việc xử phạt như trên là hoàn toàn chính xác. Gần đây, Công an các địa phương, Cục CSGT (Bộ Công an) có văn bản số 2916/C67-P9 ngày 31/5/2017 với nội dung: "Đối với những phương tiện thế chấp ngân hàng khi tham gia giao thông thì bên thế chấp (người mua xe) được giữ bản chính giấy chứng nhận đăng ký xe trong thời hạn hợp đồng có hiệu lực theo đúng quy định tại Nghị định số 163/2006/NĐ-CP về giao dịch đảm bảo và công văn số 3851/NHNH-PC ngày 24/5/2017 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam".

Đồng thời ngày 24/5/2017, Ngân hàng Nhà nước cũng có văn bản 3851/NHNN-PC ngày 24/5/2017 yêu cầu các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thực hiện nghiêm túc các quy định về việc thế chấp tài sản, nhất là phương tiện giao thông. Cụ thể, khách hàng giữ bản chính giấy đăng ký phương tiện giao thông trong thời hạn hợp đồng thế chấp có hiệu lực theo Nghị định 163/2006/NĐ-CP.